baster-pl
Na naszych ekranach kinowych, a ostatnio telewizyjnych. był obecny film pt. Tabu, odnoszący się do fragmentu z życia i działalności zwartych jednostek samurajów. Tu dotyczący okresu z samego końca ostatniego shogunatu Tokugawa. Pretekstem do analizy życia tych wojowników, który wywołał żywą dyskusję w samej Japonii, był wyeksponowany w filmie homoseksualizm i dramatyczne wydarzenie na tym tle.
Celem tego artykułu nie jest analiza zachowań seksualnych Japończyków. Jest to temat na oddzielne i samodzielne opracowanie. Warto jednak powiedzieć, że zachowania te i obyczajowość były różne od przyjętych w naszej kulturze. W czasach nieustannych wojen XVI wieku, a i później, kiedy bushi przebywali miesiącami w zwartych oddziałach, śpiąc, jedząc i trenując w tych samych pomieszczeniach, opuszczanych jedynie w czasie służby, ujawniały się wśród nich różne zachowania, także na tle seksualnym.
Dla praktyków sztuk walki, a szczególnie miecza japońskiego, film Tabu jest o tyle interesujący, że pokazano w nim chyba po raz pierwszy technikę walki mieczem, w sposób tak interesujący i odbiegający od dotychczasowych dokonań. W filmach Akiry Kurosawy to był przede wszystkim unik i jedno cięcie kończące, jak dźwięk gongu w świątyni. Tu mamy do czynienia po raz pierwszy z takim bogactwem techniki fechtunku.
Fabułę filmu umieszczono też w historycznych realiach, działających zaledwie przez kilka lat oddziałów milicyjnych patrolujących ulice Kioto, zwanych Shinsengumi. Ich krótka, ale barwna i obfitująca w dramatyczne wydarzenia historia, jest jednym z bardziej interesujących epizodów końca ery samurajów w Japonii. Zachowało się kilka opracowań, oddających w miarę wiernie ich historię. Postaramy się ją przybliżyć naszym Czytelnikom.
Od połowy XVII wieku tj. w czasu shogunatu Tokugawa, Japonia zamknęła swoje granice tak dla obcokrajowców jak i wpływów kultury innej niż rodzima. Handlem zajmowały się wyznaczone enklawy, będąc równocześnie filtrem dla kontaktów ze światem. Sztywny podział społeczeństwa na klasy wprowadził wprawdzie ład i spokój wewnętrzny, ale już w XVIII wieku coraz mocniejszą pozycję zaczynają zajmować kupcy i rzemieślnicy. Równocześnie wystawny tryb życia daimyo, wymuszone utrzymywanie rezydencji w Edo - siedzibie shoguna, system zakładników powodują, że warstwa samurajów ubożeje i popada w coraz większe długi. Te rody daimyo, które były położone dalej od władz centralnych i równocześnie wbrew zakazowi otwarte na wpływy kulturowe ze świata, w tym nowe technologie upraw, utrzymały jednak silną pozycję. Równocześnie takie mocarstwa jak Rosja, Anglia czy USA próbują zawrzeć traktaty handlowe i utworzyć w Japonii swoje misje dyplomatyczne. Dochodzi do silnych wewnętrznych tarć tak w samych władzach shogunatu, gdzie ścierają się różne frakcje jak i poszczególnych grup daimyo. Dodatkowe rozdarcie powodują próby zbrojnego przeciwstawiania się w XIX wiek obcokrajowcom, co wywołuje odwet w postaci bombardowania wybrzeża przez ich floty. Obnaża to słabość shogunatu Tokugawa i stwarza możliwość rozpoczęcia prób zmiany stosunków społecznych pod hasłem oddania całej i prawowitej władzy w ręce cesarza. Wszak shogun jest tylko mianowanym przez niego namiestnikiem. Dodatkowo sytuację komplikuje fakt braku silnego i pełnego charyzmy shoguna.
W 1854 roku komandor Matthew Perry przybywa z flotą siedmiu statków, by ostatecznie rozwiązać sprawę i wymusza w Kanagawie podpisanie pierwszego traktatu japońskiego z obcym mocarstwem. Następują następne z Anglią, Rosją i Holandią. Japonia obudziła się z trwającego dwa wieki snu zimowego.
Do Kioto obok oddziałów samurajów z prowincji i okręgu Tosa i Choshu, które wzmocniły ochronę cesarza, zaczęły ściągać grupy roshi i roninów. W 1858 roku zmarł shogun Iesada Tokugawa i jego miejsce zajął mający zaledwie czternaście lat Iemochi.
Najbardziej politycznie aktywni, opowiadający się za silną władzą cesarską byli daimyo z prowincji i okręgów Satsuma, Choshu i Tosa.
W 1862 roku zniesiono system zakładników i Edo opustoszało na rzecz Kioto, gdzie poszczególne rody zaczęły budować swoje siedziby. Rok później shogun, po raz pierwszy od dwustu lat, w otoczeniu potężnej świty przybył złożyć wizytę u cesarza. Jego wizytę poprzedziły manifestacje wrogich mu roninów. To wykazało, że ulice i sytuacja w Kioto wymaga stworzenia sił porządkowych, wiernych shogunowi, które opanowałyby sytuację w stolicy cesarstwa.
W dzielnicy Tama w Edo funkcjonowała szkoła kenjutsu znana jako Shieikan, w której nauczano stylu Tennen Rishin Ryu. Mistrzem tej szkoły był Kondo Isami, a jego najlepszymi uczniami Hijikata Toshizu, Okita Souji i Inoue Genzaburo.
Kondo Isami nazywał się w młodości Miyakawa Katsuta i był synem chłopa z prowincji Musashi. W wieku 16 lat został zaadoptowany przez mistrza miecza Kondo Shusai za szkoły Shieikan w Edo. Używał miecza stworzonego przez słynnego katanakaji Nagasone Kotetsu o długości głowni 2 shaku 3 sun 5 bu tj. 71,2 cm.
Hijikata Toshizu pochodził także z rodziny chłopskiej. W wieku 11 lat zaprzyjaźnił się ze starszym o rok Kondo Isamim i rozpoczął naukę kenjutsu w dojo Shieikan. Używał miecza o długości głowni 2 shaku 8 sun tj. 84,8 cm.
Najbardziej popularną osobą i najwybitniejszym wojownikiem w tym gronie był Okita Souji. Trafił w wieku 9 lat do dojo prowadzonego przez Kondo, który został jego opiekunem. W wieku 15 lat stał się jego najlepszym uczniem, a z czasem wybitnym mistrzem miecza. Używał miecza o długości 2 shaku 4 sun 2 bu tj. 74 cm. Stosował technikę błyskawicznych "trzech pchnięć", która stała się sławna. Zanim przeciwnik wykonał jeden ruch, otrzymywał pchnięcie w gardło i oba barki.
Gubernator Kioto Matsudaira Katamori, a równocześnie daimyo prowincji Aizu, wezwał patriotycznie nastawionych (należy rozumieć proshogunowych nacjonalistów) mistrzów miecza ze środowiska roshi, tj. samurajów bez pana, ale o nieco innym statusie społecznym niż roninowie, jako "obrońców Kioto" do położenia fali zamieszek, podpaleń i nieustannych ulicznych bójek, jaką wywoływały w Kioto grupy licznie przybyłych roninów. Rekrutuje 200 roshi, zwracając uwagę na ich biegłość w sztuce walki, szczególnie mieczem. Kondo Isami i jego uczniowie znaleźli się w grupie, która odpowiedziała na jego wezwanie.
W marcu 1863 roku powstają oddziały miejskiej milicji, nazwane Shinsengumi "nowy wybrany oddział". Kondo zostaje jednym z dowódców tworzonych oddziałów. Przyjmuje jako swój znak na sztandarze kanji makoto - lojalność. Staje się to, jak głosi podanie, jednym z powodów zatargu z innym liderem Serizawą Kamo. Shinsengumi wyróżniali się też kimonami, których rękawy mają wzór kolorowego zygzaka w kształcie zębów. Drugim dowódcą zostaje inny wybitny mistrz miecza Serizawa Kamo. Rywalizacja jego i Kondo doprowadza, że w krótkim czasie zostaje zabity przez tego ostatniego.
Kondo i Hijikata jako jego zastępca, ustalają zasady regulaminowe milicji i umacniają ich strukturę. Hijikata zyskuje sobie przydomek "Demona Shinsengumi". Staje się znany ze swej surowości, a jedyną karą na przewinienia staje się seppuku.
W skład dowództwa wchodzi też jako drugi zastępca Ito Kashitaru. Ostatecznie oddziały Shinsengumi, jak podają niektóre opracowania, osiągnęły w szczytowym momencie liczebność blisko trzystu wojowników, podzielonych na dziesięć oddziałów. Zachowały się nazwiska dowódców poszczególnych grup: 1/ Okita Souji, równocześnie instruktor kenjutsu oddziałów 2/ Nagakura Shimpaichi, instruktor kenjutsu oddziałów; 3/ Saito Hajime, instruktor kenjutsu oddziałów; 4/ Matsubara Todaji, instruktor jujutsu oddziałów, 5/ Takeda Kanryu, instruktor taktyki walki oddziałów, jedyny znany ze swych homoseksualnych skłonności, 6/ Inoue Genzaburo, 7/ Tani Sanjuro, 8/ Todo Heisuke, 9/ Suzuki Mikisaburo i 10/ Harada Sanosuke.
5 miesiąca 1863 roku wojska daimyo z okręgu (hanu) Choshu rozpoczęły wojnę z cudzoziemcami na własną rękę, blokując cieśninę Shimonoseki. Armia z wojowników Satsumy i Aizu, przejęła obowiązki ochrony pałacu cesarskiego a samurajów z Choshu poinformowano, że ich służba dobiegła końca. W czerwcu 1864 roku armia z Choshu pod wodzą Mori Sadahiro wyruszyła w stronę Kioto, tocząc boje w Fushimi, Toba, Yamazaki i Sakai.. Niektóre oddziały przedarły się do pałacu cesarskiego, ścierając się z oddziałami z prowincji Aizu i Satsumy. Ginie gubernator Kioto Matsudaira Katamori, a nacierający dążą do uprowadzenia cesarza. Dochodzi do bitwy, znanej jako Ikeda-ya, w której biorą też udział oddziały Shinsengumi.
Okita Souji, którego uważano słusznie za geniusza miecza, krotko po tym jak wstąpił do oddziałów Shinsengumi zaraził się gruźlicą, która była w tym czasie chorobą nieuleczalną. Podczas incydentu Ikeda-ya zemdlał podczas bitwy, wypluwając wiele śliny zmieszanej z krwią. Wspólnie z Kondo i Hijikatą postanowili ukryć fakt o jego ciężkiej chorobie i spodziewanej bliskiej śmierci.
Armia Choshu została rozbita, ale nie pokonana. Dalsze działania wojenne zostały podjęte na przestrzeni 1865/1866 roku. W tym czasie umiera na atak serca shogun Iemochi i inwestyturę przejmuje Tokugawa Yoshinobu. Jednak już w rok później, w wyniku narady z daimyo, składa rezygnację z urzędu, co wywołuje krótką, gwałtowną i krwawą wojnę domową. Za ostateczną datę tzw. Restauracji Meiji uznaje się 3 stycznia 1868 roku.
Oddziały Shinsengumi zostają pokonane przez wojska nowego rządu podczas tzw. wojny Boshin w 1868 roku i rozwiązane. Po śmierci Kondo, który zostaje stracony mając 35 lat, Hijikata przenosi się na Hokkaido, gdzie dalej kontynuuje walkę. Na zachowanym zdjęciu z tego okresu, nosi już ubranie europejskie i długie kawaleryjskie buty. Zostaje zastrzelony w jednej z potyczek w 1869 roku.
Okita Souji po wojnie Boshin trafia w stanie ciężkim do szpitala w Edo, gdzie umiera w maju 1868 roku, mając zaledwie 25 lat.
Fabuła filmu oddaje w miarę wiernie fragment historii Shinsengumi i pierwszoplanowych osób stojących na czele tej formacji wyborowych wojowników. Aktorzy grający role Kondo (Sai Yoichi) i Okity (Takeda Shinji) pasują wręcz do zachowanych na starych zdjęciach i reprodukcjach swych pierwowzorów. Jedynie w przypadku Fijikaty można mówić, że kunszt aktorski Kitano Takeshi przeważył nad obsadą tej roli przez osobę o silnej konstrukcji, podczas gdy prawdziwy Toshizu był człowiekiem szczupłej budowy ciała i pociągłej, wręcz delikatnej twarzy.
Techniki walki
Broń palna była obecna w japońskim arsenale od XVI wieku, a jej nowoczesne wersje pojawiły się, poprzez klan Shimazu, przed powstaniem oddziałów Shinsengumi. Nie znalazła się ona jednak w jej arsenale. Techniki walki i strategia opierały się na wielowiekowych tradycjach, związanych z bronią białą. Wojownika Shinsengumi szkolono w sposób tradycyjny, obejmujący kompleksową wiedzę dotyczącą zasad strategii, walki wręcz, włócznią i mieczem. Z tego repertuaru zniknęła jedynie umiejętność strzelania z łuku.
Oczywiście koronną sztuką, do której przywiązywano szczególną uwagę, była nauka fechtunku. W Shinsengumi nie było jednej określonej szkoły szermierki. Wszak przyjmowano do tych oddziałów już wyszkolonych, najlepszych wojowników, po egzaminie z szermierki. Dalsze szkolenie obejmowało bardziej wymianę technik i szlifowanie już wyuczonych zachowań w walce. Podstawową rolę odgrywały style i szkoły kenjutsu, związane mniej lub bardziej ze stylem Itto Ryu. Piorunująca skuteczność w walkach ulicznych Kioto Shinsengumi, polegała jednak na działaniu oddziałami. Było to odmienne od upowszechnianego obrazu samurajów, walczących jeden na jednego. Niezależnie od liczby przeciwników, Shinsengumi zawsze atakowali grupą. Przypominało to bardziej taktykę stosowaną przez oddziały shinobi (ninja), szczególnie ze stylu Taisha Ryu.
Styl kenjutsu Itto Ryu stworzony przez Itto Ittosai Kagehisę jeszcze w końcu XVI wieku, zdominował w tym czasie metody treningowe wielu dojo, poprzez rozwinięcie w XVIII wieku treningowego uzbrojenia ochronnego w postaci hełmu men, pancerza do, rękawic kote. Niektóre szkoły stosowały też ochraniacze bioder zwane tare. Pozwalało to na w miarę szybkie i realistyczne wyszkolenie sprawnych wojowników. Te wszystkie elementy ochronne odnajdujemy dzisiaj we współczesnym kendo.
Na Itto Ryu opierała się szkoła Shieikan i styl Tennen Rishin Ryu mistrza Kondo Shusai, co można stwierdzić między innymi po metodzie treningowej - miecz, bokken i shinai, a z której pochodzili Kondo Isami, Hijikata Toshizu, Okita Souji, Inoue Genzaburo i wielu innych.
Inna metoda występująca w Shinsengumi to Hakushin Itto Ryu stworzone przez mistrza Chiba Shusaku (1794 - 1855) około 1830 roku.
Jeszcze inna ryu, która z czasem zdobyła tam dużą popularność to Kogen Itto Ryu. Styl ten był związany z rodem Henmi i metodą treningową Mizoguchi-ha Itto Ryu, pochodzącą od bezpośredniego ucznia mistrza Ittosai, Mizoguchi Masanori. Tej metody walki mieczem, jak podają niektóre materiały źródłowe, nauczył się Henmi Tashiro Yoshitoshi od Sakurai Gon-no Suke Nagamasy na zasadzie wymiany techniki. Henmi pochodzili z bocznej gałęzi słynnego rodu Takeda. Do tego pochodzenia nawiązuje nazwa rozwiniętego przez Henmi Yoshitoshi około 1780 roku stylu "Ko-gen" Itto Ryu. Ród Henmi stał się znany z doskonałych szermierzy a jego dziewiąte już pokolenie naucza kenjutsu w czasach współczesnych. Technika miecza jest bardzo oszczędna, oparta o ruch po linii i wykorzystywanie w ataku różnego taimingu.
Do oddziałów Shinsengumi styl Kogen Itto Ryu trafił poprzez, jak można przypuszczać, potomka lub krewnego Sakurai Nagamasy, Sakurai Gon'noshin Fumitake (1845 - c. 1945). Fumitake nazwał swoją metodę walki Sakurai-ha Kaigenji Itto Ryu i kiedy zaczęły się formować oddziały Shinsengumi został ich członkiem. Stylu Kogen Itto Ryu uczył się początkowo od mistrza Kotaka Jizaemon Toshimichi a potem już w Shinsengumi, studiował wiele innych odłamów Itto Ryu, również z linii Ono-ha. Wreszcie studiował battojutsu z linii Shimomura-ha Shimmei Muso Ryu.
Przeżył upadek oddziału i czystki czasów wojny domowej po restauracji Meiji, kiedy to większość członków Shinsengumi zginęła w walce, została stracona lub musiała popełnić samobójstwo. Do końca życia oddawał się badaniom nad sztuką miecza. Słynny był jego pokaz przed cesarzem, gdzie przeciął mieczem kuty hełm kabuto. Zmarł w latach pięćdziesiątych XX wieku. Styl ten funkcjonuje do dziś i można go uważać za syntezę heiho, w tym kenjutsu Shinsengumi.
źrodło:
Budojo nr 2/2003
==============================================
Nie ma tego zlego ... czego bym nie zrobil
Celem tego artykułu nie jest analiza zachowań seksualnych Japończyków. Jest to temat na oddzielne i samodzielne opracowanie. Warto jednak powiedzieć, że zachowania te i obyczajowość były różne od przyjętych w naszej kulturze. W czasach nieustannych wojen XVI wieku, a i później, kiedy bushi przebywali miesiącami w zwartych oddziałach, śpiąc, jedząc i trenując w tych samych pomieszczeniach, opuszczanych jedynie w czasie służby, ujawniały się wśród nich różne zachowania, także na tle seksualnym.
Dla praktyków sztuk walki, a szczególnie miecza japońskiego, film Tabu jest o tyle interesujący, że pokazano w nim chyba po raz pierwszy technikę walki mieczem, w sposób tak interesujący i odbiegający od dotychczasowych dokonań. W filmach Akiry Kurosawy to był przede wszystkim unik i jedno cięcie kończące, jak dźwięk gongu w świątyni. Tu mamy do czynienia po raz pierwszy z takim bogactwem techniki fechtunku.
Fabułę filmu umieszczono też w historycznych realiach, działających zaledwie przez kilka lat oddziałów milicyjnych patrolujących ulice Kioto, zwanych Shinsengumi. Ich krótka, ale barwna i obfitująca w dramatyczne wydarzenia historia, jest jednym z bardziej interesujących epizodów końca ery samurajów w Japonii. Zachowało się kilka opracowań, oddających w miarę wiernie ich historię. Postaramy się ją przybliżyć naszym Czytelnikom.
Od połowy XVII wieku tj. w czasu shogunatu Tokugawa, Japonia zamknęła swoje granice tak dla obcokrajowców jak i wpływów kultury innej niż rodzima. Handlem zajmowały się wyznaczone enklawy, będąc równocześnie filtrem dla kontaktów ze światem. Sztywny podział społeczeństwa na klasy wprowadził wprawdzie ład i spokój wewnętrzny, ale już w XVIII wieku coraz mocniejszą pozycję zaczynają zajmować kupcy i rzemieślnicy. Równocześnie wystawny tryb życia daimyo, wymuszone utrzymywanie rezydencji w Edo - siedzibie shoguna, system zakładników powodują, że warstwa samurajów ubożeje i popada w coraz większe długi. Te rody daimyo, które były położone dalej od władz centralnych i równocześnie wbrew zakazowi otwarte na wpływy kulturowe ze świata, w tym nowe technologie upraw, utrzymały jednak silną pozycję. Równocześnie takie mocarstwa jak Rosja, Anglia czy USA próbują zawrzeć traktaty handlowe i utworzyć w Japonii swoje misje dyplomatyczne. Dochodzi do silnych wewnętrznych tarć tak w samych władzach shogunatu, gdzie ścierają się różne frakcje jak i poszczególnych grup daimyo. Dodatkowe rozdarcie powodują próby zbrojnego przeciwstawiania się w XIX wiek obcokrajowcom, co wywołuje odwet w postaci bombardowania wybrzeża przez ich floty. Obnaża to słabość shogunatu Tokugawa i stwarza możliwość rozpoczęcia prób zmiany stosunków społecznych pod hasłem oddania całej i prawowitej władzy w ręce cesarza. Wszak shogun jest tylko mianowanym przez niego namiestnikiem. Dodatkowo sytuację komplikuje fakt braku silnego i pełnego charyzmy shoguna.
W 1854 roku komandor Matthew Perry przybywa z flotą siedmiu statków, by ostatecznie rozwiązać sprawę i wymusza w Kanagawie podpisanie pierwszego traktatu japońskiego z obcym mocarstwem. Następują następne z Anglią, Rosją i Holandią. Japonia obudziła się z trwającego dwa wieki snu zimowego.
Do Kioto obok oddziałów samurajów z prowincji i okręgu Tosa i Choshu, które wzmocniły ochronę cesarza, zaczęły ściągać grupy roshi i roninów. W 1858 roku zmarł shogun Iesada Tokugawa i jego miejsce zajął mający zaledwie czternaście lat Iemochi.
Najbardziej politycznie aktywni, opowiadający się za silną władzą cesarską byli daimyo z prowincji i okręgów Satsuma, Choshu i Tosa.
W 1862 roku zniesiono system zakładników i Edo opustoszało na rzecz Kioto, gdzie poszczególne rody zaczęły budować swoje siedziby. Rok później shogun, po raz pierwszy od dwustu lat, w otoczeniu potężnej świty przybył złożyć wizytę u cesarza. Jego wizytę poprzedziły manifestacje wrogich mu roninów. To wykazało, że ulice i sytuacja w Kioto wymaga stworzenia sił porządkowych, wiernych shogunowi, które opanowałyby sytuację w stolicy cesarstwa.
W dzielnicy Tama w Edo funkcjonowała szkoła kenjutsu znana jako Shieikan, w której nauczano stylu Tennen Rishin Ryu. Mistrzem tej szkoły był Kondo Isami, a jego najlepszymi uczniami Hijikata Toshizu, Okita Souji i Inoue Genzaburo.
Kondo Isami nazywał się w młodości Miyakawa Katsuta i był synem chłopa z prowincji Musashi. W wieku 16 lat został zaadoptowany przez mistrza miecza Kondo Shusai za szkoły Shieikan w Edo. Używał miecza stworzonego przez słynnego katanakaji Nagasone Kotetsu o długości głowni 2 shaku 3 sun 5 bu tj. 71,2 cm.
Hijikata Toshizu pochodził także z rodziny chłopskiej. W wieku 11 lat zaprzyjaźnił się ze starszym o rok Kondo Isamim i rozpoczął naukę kenjutsu w dojo Shieikan. Używał miecza o długości głowni 2 shaku 8 sun tj. 84,8 cm.
Najbardziej popularną osobą i najwybitniejszym wojownikiem w tym gronie był Okita Souji. Trafił w wieku 9 lat do dojo prowadzonego przez Kondo, który został jego opiekunem. W wieku 15 lat stał się jego najlepszym uczniem, a z czasem wybitnym mistrzem miecza. Używał miecza o długości 2 shaku 4 sun 2 bu tj. 74 cm. Stosował technikę błyskawicznych "trzech pchnięć", która stała się sławna. Zanim przeciwnik wykonał jeden ruch, otrzymywał pchnięcie w gardło i oba barki.
Gubernator Kioto Matsudaira Katamori, a równocześnie daimyo prowincji Aizu, wezwał patriotycznie nastawionych (należy rozumieć proshogunowych nacjonalistów) mistrzów miecza ze środowiska roshi, tj. samurajów bez pana, ale o nieco innym statusie społecznym niż roninowie, jako "obrońców Kioto" do położenia fali zamieszek, podpaleń i nieustannych ulicznych bójek, jaką wywoływały w Kioto grupy licznie przybyłych roninów. Rekrutuje 200 roshi, zwracając uwagę na ich biegłość w sztuce walki, szczególnie mieczem. Kondo Isami i jego uczniowie znaleźli się w grupie, która odpowiedziała na jego wezwanie.
W marcu 1863 roku powstają oddziały miejskiej milicji, nazwane Shinsengumi "nowy wybrany oddział". Kondo zostaje jednym z dowódców tworzonych oddziałów. Przyjmuje jako swój znak na sztandarze kanji makoto - lojalność. Staje się to, jak głosi podanie, jednym z powodów zatargu z innym liderem Serizawą Kamo. Shinsengumi wyróżniali się też kimonami, których rękawy mają wzór kolorowego zygzaka w kształcie zębów. Drugim dowódcą zostaje inny wybitny mistrz miecza Serizawa Kamo. Rywalizacja jego i Kondo doprowadza, że w krótkim czasie zostaje zabity przez tego ostatniego.
Kondo i Hijikata jako jego zastępca, ustalają zasady regulaminowe milicji i umacniają ich strukturę. Hijikata zyskuje sobie przydomek "Demona Shinsengumi". Staje się znany ze swej surowości, a jedyną karą na przewinienia staje się seppuku.
W skład dowództwa wchodzi też jako drugi zastępca Ito Kashitaru. Ostatecznie oddziały Shinsengumi, jak podają niektóre opracowania, osiągnęły w szczytowym momencie liczebność blisko trzystu wojowników, podzielonych na dziesięć oddziałów. Zachowały się nazwiska dowódców poszczególnych grup: 1/ Okita Souji, równocześnie instruktor kenjutsu oddziałów 2/ Nagakura Shimpaichi, instruktor kenjutsu oddziałów; 3/ Saito Hajime, instruktor kenjutsu oddziałów; 4/ Matsubara Todaji, instruktor jujutsu oddziałów, 5/ Takeda Kanryu, instruktor taktyki walki oddziałów, jedyny znany ze swych homoseksualnych skłonności, 6/ Inoue Genzaburo, 7/ Tani Sanjuro, 8/ Todo Heisuke, 9/ Suzuki Mikisaburo i 10/ Harada Sanosuke.
5 miesiąca 1863 roku wojska daimyo z okręgu (hanu) Choshu rozpoczęły wojnę z cudzoziemcami na własną rękę, blokując cieśninę Shimonoseki. Armia z wojowników Satsumy i Aizu, przejęła obowiązki ochrony pałacu cesarskiego a samurajów z Choshu poinformowano, że ich służba dobiegła końca. W czerwcu 1864 roku armia z Choshu pod wodzą Mori Sadahiro wyruszyła w stronę Kioto, tocząc boje w Fushimi, Toba, Yamazaki i Sakai.. Niektóre oddziały przedarły się do pałacu cesarskiego, ścierając się z oddziałami z prowincji Aizu i Satsumy. Ginie gubernator Kioto Matsudaira Katamori, a nacierający dążą do uprowadzenia cesarza. Dochodzi do bitwy, znanej jako Ikeda-ya, w której biorą też udział oddziały Shinsengumi.
Okita Souji, którego uważano słusznie za geniusza miecza, krotko po tym jak wstąpił do oddziałów Shinsengumi zaraził się gruźlicą, która była w tym czasie chorobą nieuleczalną. Podczas incydentu Ikeda-ya zemdlał podczas bitwy, wypluwając wiele śliny zmieszanej z krwią. Wspólnie z Kondo i Hijikatą postanowili ukryć fakt o jego ciężkiej chorobie i spodziewanej bliskiej śmierci.
Armia Choshu została rozbita, ale nie pokonana. Dalsze działania wojenne zostały podjęte na przestrzeni 1865/1866 roku. W tym czasie umiera na atak serca shogun Iemochi i inwestyturę przejmuje Tokugawa Yoshinobu. Jednak już w rok później, w wyniku narady z daimyo, składa rezygnację z urzędu, co wywołuje krótką, gwałtowną i krwawą wojnę domową. Za ostateczną datę tzw. Restauracji Meiji uznaje się 3 stycznia 1868 roku.
Oddziały Shinsengumi zostają pokonane przez wojska nowego rządu podczas tzw. wojny Boshin w 1868 roku i rozwiązane. Po śmierci Kondo, który zostaje stracony mając 35 lat, Hijikata przenosi się na Hokkaido, gdzie dalej kontynuuje walkę. Na zachowanym zdjęciu z tego okresu, nosi już ubranie europejskie i długie kawaleryjskie buty. Zostaje zastrzelony w jednej z potyczek w 1869 roku.
Okita Souji po wojnie Boshin trafia w stanie ciężkim do szpitala w Edo, gdzie umiera w maju 1868 roku, mając zaledwie 25 lat.
Fabuła filmu oddaje w miarę wiernie fragment historii Shinsengumi i pierwszoplanowych osób stojących na czele tej formacji wyborowych wojowników. Aktorzy grający role Kondo (Sai Yoichi) i Okity (Takeda Shinji) pasują wręcz do zachowanych na starych zdjęciach i reprodukcjach swych pierwowzorów. Jedynie w przypadku Fijikaty można mówić, że kunszt aktorski Kitano Takeshi przeważył nad obsadą tej roli przez osobę o silnej konstrukcji, podczas gdy prawdziwy Toshizu był człowiekiem szczupłej budowy ciała i pociągłej, wręcz delikatnej twarzy.
Techniki walki
Broń palna była obecna w japońskim arsenale od XVI wieku, a jej nowoczesne wersje pojawiły się, poprzez klan Shimazu, przed powstaniem oddziałów Shinsengumi. Nie znalazła się ona jednak w jej arsenale. Techniki walki i strategia opierały się na wielowiekowych tradycjach, związanych z bronią białą. Wojownika Shinsengumi szkolono w sposób tradycyjny, obejmujący kompleksową wiedzę dotyczącą zasad strategii, walki wręcz, włócznią i mieczem. Z tego repertuaru zniknęła jedynie umiejętność strzelania z łuku.
Oczywiście koronną sztuką, do której przywiązywano szczególną uwagę, była nauka fechtunku. W Shinsengumi nie było jednej określonej szkoły szermierki. Wszak przyjmowano do tych oddziałów już wyszkolonych, najlepszych wojowników, po egzaminie z szermierki. Dalsze szkolenie obejmowało bardziej wymianę technik i szlifowanie już wyuczonych zachowań w walce. Podstawową rolę odgrywały style i szkoły kenjutsu, związane mniej lub bardziej ze stylem Itto Ryu. Piorunująca skuteczność w walkach ulicznych Kioto Shinsengumi, polegała jednak na działaniu oddziałami. Było to odmienne od upowszechnianego obrazu samurajów, walczących jeden na jednego. Niezależnie od liczby przeciwników, Shinsengumi zawsze atakowali grupą. Przypominało to bardziej taktykę stosowaną przez oddziały shinobi (ninja), szczególnie ze stylu Taisha Ryu.
Styl kenjutsu Itto Ryu stworzony przez Itto Ittosai Kagehisę jeszcze w końcu XVI wieku, zdominował w tym czasie metody treningowe wielu dojo, poprzez rozwinięcie w XVIII wieku treningowego uzbrojenia ochronnego w postaci hełmu men, pancerza do, rękawic kote. Niektóre szkoły stosowały też ochraniacze bioder zwane tare. Pozwalało to na w miarę szybkie i realistyczne wyszkolenie sprawnych wojowników. Te wszystkie elementy ochronne odnajdujemy dzisiaj we współczesnym kendo.
Na Itto Ryu opierała się szkoła Shieikan i styl Tennen Rishin Ryu mistrza Kondo Shusai, co można stwierdzić między innymi po metodzie treningowej - miecz, bokken i shinai, a z której pochodzili Kondo Isami, Hijikata Toshizu, Okita Souji, Inoue Genzaburo i wielu innych.
Inna metoda występująca w Shinsengumi to Hakushin Itto Ryu stworzone przez mistrza Chiba Shusaku (1794 - 1855) około 1830 roku.
Jeszcze inna ryu, która z czasem zdobyła tam dużą popularność to Kogen Itto Ryu. Styl ten był związany z rodem Henmi i metodą treningową Mizoguchi-ha Itto Ryu, pochodzącą od bezpośredniego ucznia mistrza Ittosai, Mizoguchi Masanori. Tej metody walki mieczem, jak podają niektóre materiały źródłowe, nauczył się Henmi Tashiro Yoshitoshi od Sakurai Gon-no Suke Nagamasy na zasadzie wymiany techniki. Henmi pochodzili z bocznej gałęzi słynnego rodu Takeda. Do tego pochodzenia nawiązuje nazwa rozwiniętego przez Henmi Yoshitoshi około 1780 roku stylu "Ko-gen" Itto Ryu. Ród Henmi stał się znany z doskonałych szermierzy a jego dziewiąte już pokolenie naucza kenjutsu w czasach współczesnych. Technika miecza jest bardzo oszczędna, oparta o ruch po linii i wykorzystywanie w ataku różnego taimingu.
Do oddziałów Shinsengumi styl Kogen Itto Ryu trafił poprzez, jak można przypuszczać, potomka lub krewnego Sakurai Nagamasy, Sakurai Gon'noshin Fumitake (1845 - c. 1945). Fumitake nazwał swoją metodę walki Sakurai-ha Kaigenji Itto Ryu i kiedy zaczęły się formować oddziały Shinsengumi został ich członkiem. Stylu Kogen Itto Ryu uczył się początkowo od mistrza Kotaka Jizaemon Toshimichi a potem już w Shinsengumi, studiował wiele innych odłamów Itto Ryu, również z linii Ono-ha. Wreszcie studiował battojutsu z linii Shimomura-ha Shimmei Muso Ryu.
Przeżył upadek oddziału i czystki czasów wojny domowej po restauracji Meiji, kiedy to większość członków Shinsengumi zginęła w walce, została stracona lub musiała popełnić samobójstwo. Do końca życia oddawał się badaniom nad sztuką miecza. Słynny był jego pokaz przed cesarzem, gdzie przeciął mieczem kuty hełm kabuto. Zmarł w latach pięćdziesiątych XX wieku. Styl ten funkcjonuje do dziś i można go uważać za syntezę heiho, w tym kenjutsu Shinsengumi.
źrodło:
Budojo nr 2/2003
==============================================
Nie ma tego zlego ... czego bym nie zrobil
Dobrze jest żyć, ale życ dobrze jest lepiej.
Krzysztof Piekarz
NASCITURUS
OloKK
