Glutamina jest aminokwasem białkowym, który należy do grupy amin endogennych, czyli takich, które organizm potrafi sam syntetyzować wewnątrz ustroju, korzystając z innych aminokwasów jako substratów. Szacuje się, że około 60% masy mięśni zbudowanych jest z pomocą tego aminokwasu, co chętnie wykorzystywane jest w sloganach reklamowych, jako podparcie dla teorii o konieczności stosowania glutaminy w celach budowy i ochrony tkanki mięśniowej. W świecie sportu istnieje sporo sprzecznych opinii i poglądów na temat zasadności korzystania z tego suplementu, a zwolennicy dość zaciekle bronią swoich racji.
Czy glutamina działa anaboliczne?
Choć wiele możemy spotkać opracowań odnośnie wpływu glutaminy na poziom syntezy białek(1), o tyle trudno doszukać się fachowych opracowań, odnoszących się do badań na ludziach stosujących glutaminie w formie oralnej. Zazwyczaj spotykamy badania związane z podaniem dojelitowym lub wlewem dożylnym, co niekoniecznie znajduje swoje odzwierciedlenie w suplementacji sportowej. Wiele badań, które traktują o anabolicznych właściwościach glutaminy jest ze sobą sprzecznych lub wykluczają się wzajemnie, gdzie czytelnik nie ma możliwości zdefiniowania, czy glutamina będzie suplementem przydatnym w kontekście poprawy anabolizmu czy też nie. W literaturze spotkać możemy się z twierdzeniami, że już dawka 2g glutaminy może skutecznie wspomagać wzrost poziomu HGH, jednak znając ograniczenia w możliwości przyswojenia i przejścia przez kosmki jelitowe glutaminy, raczej trzeba podchodzić do takich wiadomości dość sceptycznie.
Działanie antykataboliczne.
Jako podwaliny dla istnienia glutaminy na rynku, opisuje się jej działanie aktykataboliczne, wspomagające ochronę tkanki mięśniowej przed rozkładem np. w celach energetycznych. Szacuje się, że organizm podczas wysiłku fizycznego jest w stanie utracić nawet do 30g tego aminokwasu, dlatego by wspomóc ochronę przed dalszym pozyskiwaniem aminokwasów z tkanki mięśniowej, zaleca się suplementacje około treningowo preparatami bazującymi na glutaminie z dodatkiem aminokwasów rozgałęzionych BCAA lub EAA. Jednak jak się okazuje przyjęcie samej glutaminy może nie wystarczyć i potrzeba dodatkowych preparatów, które wspomogą ochronę tkanki mięśniowej.
Glutamina, a zdrowie.
Oprócz wyżej wymienionego działania glutaminy na poprawę syntezy białek, jak i ochronę aminokwasów ustrojowych, suplementacja glutaminą niesie za sobą pewne korzyści prozdrowotne, które w świetle dowodów naukowych prezentują się nieco bardziej realistycznie.
Glutamina znalazła swoje miejsce w obecnej modzie na diety eliminacyjne, związane choćby z unikaniem produktów bogatych w gluten jak i pokarmów bazujących na nabiale. Niesie wsparcie dla funkcjonowania układu pokarmowego. Wykorzystywana jest w formie preparatu „uszczelniającego” jelita(2), zwłaszcza u osób cierpiących na celiakie, co powiązane jest z poprawą funkcji trawiennej i chłonnej. Znaczne wykorzystanie glutaminy przez enterocyty jelita cienkiego, znajduje również swoje zastosowanie w leczeniu chorób takich jak IBS (zespół jelita nadwrażliwego), czy też w wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego.
Dodatkowo glutamina znalazła swoje miejsce w medycynie, jako wsparcie w leczeniu chorób wyniszczeniowych oraz podczas znacznych oparzeń skóry. Pomaga również w poprawie funkcji układu immunologicznego, gdzie przyczynia się do zmniejszenia ryzyka infekcji (3).
Różne formy glutaminy.
Warto również wspomnieć, że na rynku suplementacji spotkać możemy się z praktykami wykorzystywania różnych form glutaminy, które niekoniecznie dają dużo lepszy efekt, niż przyjmowanie aminokwasu w formie wolnej - l-glutaminy. Spotkać możemy:
-Kwas glutaminowy, który w organizmie człowieka musi ulec pewnym przekształceniom do formy wolnej, która może wiązać się z pewnymi ograniczeniami.
-Acetyl l-glutaminy, glutamina w formie acetylowanej, proces ten ma za zadanie podnieść jej przejście przez „barierę jelit”
-L-alanylo-l-glutamina di peptyd, stanowiący połączenie glutaminy z cząsteczką alaniny, wykazujący się znacznym działaniem biologicznym oraz stabilnością w roztworach.
-Glicylo-l-glutamina di petyd glicyny i l-glutaminy, również mający za zadanie wspomóc stabilność glutaminy oraz poprawić jej działanie biologiczne.
W suplementacji sportowej rzadko spotkamy się z glutaminą w formie di peptydów, ze względu na cenę surowca, która jest stosunkowo wysoka.
Podsumowanie.
Glutamina jest suplementem dość kontrowersyjnym, jednak w paru przypadkach jej suplementacja może być uzasadniona. Głownie niesie za sobą korzystne działanie na prace układu pokarmowego, co przekłada się z kolei na utrzymanie zdrowia metabolicznego. Dodatkowo glutamina wspomaga funkcje obronne organizmu, wspomagając system immunologiczny. Jedynym dość poważnym ograniczeniem jest duże powinowactwo do enterocytów, co niesie za sobą trudności w przekroczeniu bariery kosmków jelitowych, by dostać się do krwiobiegu. Zalecane, skuteczne dawki, które mogą przyczynić się do poprawy funkcjonowania naszej muskulatury, sięgają dość sporych ilości, nawet 30-40g glutaminy na dobę, co skutecznie zniechęca część sportowców do korzystania z tego preparatu.
Źródła:
1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8897864
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20631386
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10582122
Zmieniony przez - mkrawiec w dniu 2016-10-12 13:32:21
Prowadzenie on-line, trening, dieta, suplementacja https://www.instagram.com/tomq.bb
[email protected]