raposo
znalazlem cos ciekawego w 1 ksiazce, wiec sie z wami podziele. mam nadzieje ze komus sie przyda bo sie okrutnie napisalem 
. przy okazji licze na wypowiedzi specjalistow co o tym sadza.
milej lektury
Ten artykul przybiza podstawowe informacje na temat bilogicznej roli chromu i ryzyka jakie sie wiaze ze stosowaniem preparatow zawierajacych jego zwiazki.
"Czesto wyrazenei na lamach wielu czasopism watpliwosci oraz niekonczace sie dyskusje w internecie na temat celowosci przyjmowanai roznych suplementow, swiadcza, ze problem ten zasluguje na szczegolowe wyjasnienie, oparte na gruntownej wiedzy. wsrod mlodych ludzi, zwlaszcza poczatkujacych sportowcow, panuje moda, a nawet falszywe przekonanie o koniecznosci stosowanai odzywek, jak rowneiz innych roznego rodzaju preparatow, wspomagajacych wysilek fizyczny oraz modelujacych sylwetke poprzez stymulowanei pracy miesni i usuniecie nadmiaru tkanki tluszczowej. spora grupe takich preparatow stanowia suplementy zawierajace roznorodne zwiazki chromu.
czym sa owe suplementy, a w szczegolnosci te, ktore reklamowane sa jako produkty wspomagajace sile i prace miesni?czy w obecnych czasach skazani jestesmy na suplementyacje? czy suplementowanie chromem jest bezpieczne i czy nie wywiera niekorzystnego wplywu na zdrowie oraz nie wywoluje skutkow ubocznych? opinie na ten temat sa czesto sprzeczne. jedni twierdza, ze suplementacja ta jest neizbedna dla zycia i zdrowia, inni postuluja, ze przy wlasciwej dieciejest w ogole niepotrzebna. temat jest na tyle rozlegly, ze warto przyblizyc podstawowe informacje na temat bilogicznej roli chromu i ocenic stopien ryzyka stosowania tego typu preparatow, aby podjac wlasciwa decyzje o zasadnosci suplementacji tego pierwiastka
Wystepowanie i bilogiczne znaczenie chromu
Chrom jest pierwiastkiem szeroko rozpowszechnionym w przyrodzie. w znacznym rozroszeniu mozna go spotkac w glebie, skalach, w powietrzu i w wodzie. wystepuje w okolo 55 mineralach, z ktorych najwazniejszy jest chrmoit. z tego mineralu chrom zostal po raz pierwzsy wyizilowany w 198r przez francuskiego chemika L.N. Vauqelina. wszystkie zwiazki chromu sa barwne, stad wywdzi sie jego nazwa, pochodzaca od greckiego slowa chroma- barwa. wystepowanie barwnych zwiazkow chromu zwiazane jest z mozliwoscia przyjmowanai roznorodnych stopni utlenienia od -2 do +6 oraz obsorpcja promieniwania elektromagnetycznego w zakresie widzialnym. najliczniejsze a zarazem najbardziej trwale, sa zwiazki chromu (III i VI). znacznie mniej jest znanych polaczen chromu na innych stopniach utlenienia, ktore to polaczenia pojawiaja sie najczesciej jako nietrwale produkty posrednie, powstajace w procesach redoks z udzialem Cr(VI) i Cr(III).
z bilogicnzego punktu widzenia chrom jest jednym z nielicznych pierwiastkow o wyraznie dualistycznym charakterze wobec organizmu czlowieka. z jednej strony nalezy on do grupy tzw. biopierwiastkow neizbednych do prawidlowego funkcjonowania organizmu, a z drugiej strony - jego zwiazki naleza do grupy najsilniejszych substancji mutagennych i kancerogennych. jego pozytywne i negatywne wlasciwosci zwiazane sa z dwoma wspomniamymi wyzej, trwalymi stopniami utlenienia. pozytywne dzialanie chromu wiazane jst glownie z III stopnuiem utlenienia.
chrom (III) jako biopierwiastek wystepuje w kwasach nukleinowych, pelni wazna role w metabolizmie bialek, lipidow a takze cholesterolu, chroni przed chorobami serca, ma istotny wplyw na prawdilowe funkcjonowanie tarczycy oraz wielu enzymow, na przyklad trypsyny
Jednak obecnie najwieksze zainteresowanie chromem (III) wynika z roli, jaka pelni on jako domniemany skladnik tzw. czynnika tolerancji glukozy (GTF- ang. Glucose Tolerance Factor). nistety, pomimo licznych badan nad GTF, rpowadzonych rownoczesnei w wiel osrodkach naukowych na swiecie, nie udalo sie dotychczas wyizolowa tego zwiazku w czystej postaci oraz okreslic jego skladu i struktury. wiadomo jednak, ze zwiazek pelniacy funkcje GTF zawiera - oprocz chromu- proste aminokwasy i peptydy, podobnie jak wyizolowany z watroby krolika, psa i krowy aktywny oligopeptyd nazywany w skrocie LMWCr (Low Molecur Weight Chromium 0 binding substance), uwazany obecnie za lepiej poznany "czynnik tolerancji glukozy i nazywany ostatnio rowneiz chromodulina. nalezy podkreslic, ze badanai prowadzone na szczurach (1955) i na ludziach (1975) wkazaly niezbicie ze Cr(III) jest istotnym czynnikiem regulujacym poziom cukru we krwi. swiadczy o tym fakt, ze wyeliminowanie z diety Cr(III) prowadzi do uposledzenia w usuwaniu glukozy z krwi.
Szkodliwosc dzialania Cr(III) na organizmy badana byla pod katem oddzialywania Cr(III) z DNA. doswiadczenia przeprowadzone na izolowanym DNA i jadrach komorkowych wykazaly mozliwosci wiazania jonow Cr z DNA, co w konsekwencji moze prowadzic do zmian genotosycznych i mutangennych. niesteyy liczne badanai mutagennosci wielu kompleksow cr z roznymi ligandami nie daly jenoznacznej odpowiedzi, dlaczego pewne kompleksy Cr sa mutagenne a inne nie. czesciowo mozna wytlumaczyc utrudnionym wnikaniem zwiazkow Cr do komorki, gdyz blona komorkowa stanowi silna bariere zabezpieczajaca przed wnikaniem polaczen Cr. dzieki selektywnosci blony komorokowej, kancerogennosc i mutagennosc zwiazkow Cr jest najprawdopodobniej zdeterminowana rodzajem, wielkoscia i rozpuszalnoscia tworzacego sie polaczenia koordynacyjnego Cr. blona omorkowa nie jest jednak bariera dla zwiazkow Cr (VI), przede wszystkim dla tetraedrycznych jonow chromianowych i dwuchromianowych, ktore mgoa latwo wnikac do wnetrza komorki poprzez kanaly siarczanowe i fosforanowe.
Obecnie nie ma zadnych watpliwosci co do kancerogennego i mutagennego dzialania zwiazkow Cr(VI), wiazanego z silnymi wlasciwoscami utleniajacymi. Udowodniono, ze efektem tych silnych wlasciwosci utleniajacych chromu sa nieodwracalne uszkodzenia materialu biologicznego, na przyklad DNA oraz bledy w inkorporacji nukleotydow podczas transkrypcji DNA. stwierdzono takze dzialanie teratogenne zwiazkow Cr(VI). dzialania te powoduja, ze u niektorych ssakow, Cr (VI) kumuluje sie zw zarodkach powodujac rozszczep podniebienia, zmieniszajace wagi ciala i inne deformacje morfologiczne.
Zarowno badania in vito jak i in vivo, dostarczyly zatem przekonyjacyh cdowodow, ze zwiazki Cr (VI) sa bardzo aktywne genotoksycznie.
Ostatnio stwierdzono, ze dzienna dawka chromu, ktora zapobiega niedoborowi tego pierwiastka wynosi od 25 do 35 ug.
Zrodla chromu:
Zrodlem chromu moga byc zboza pelnoziarniste, ziemniaki, brokuly, szpinak, kukurydza, owoce morza, suszone sliwki, rodzynki, a przede wszystkim przyprawy takie jak: czarny pieprz, kminek, majeranek,oraz drozdze piwne.
Sozywanie chromu w wyzmienoionych produktach roslinnych nie tanowi jednak zagrozenia dla zdrowia ze wzgledu na stosowanie ich w niewielkich ilosciach, podobnie jak w przyprawach uzywanych w celu poprawienia smaku. zawartosc tego pierwiastka w calodziennej racji pokarmowej z reguly pokrywa zapotrzebowanei organizmu na chrom, dlatego tez wydaje sie, ze jrola jego suplementow, podkreslana jprzez reklamy roznych ich producentow, jest czesto przeceniana.
W ostatnich latach na polskim rynku pojawilo sie jednak bardzo wiele dostepnych w roznych postaciach preparatow, zawierajacych jako glowny skladnik zwiazki Cr (III). najwiekszy zwrost zainteresowania suplementami chromu (III) przypadl na koniec lat 80., gdy weg niektorych badan pierwiastek ten mial jakoby przyspieszac spalanie tkanki tluszczowej i przyrost miesni, zwiekszajac wrazliwosc na insuline, poprawic tolerancje glukozy, a takze zwiekszac stezenie glikogenu w miesniach i stopien wykorzystania aminokwasow przez zywe organizmy. [...] "
ufff to tyle. jak bedzie ktos chcial to mgoe napisac dalsza czesc.
aha i zrodlo to:
Chemia w Szkole nr5
Zmieniony przez - raposo w dniu 2005-10-21 16:59:05
. przy okazji licze na wypowiedzi specjalistow co o tym sadza.
milej lektury
Ten artykul przybiza podstawowe informacje na temat bilogicznej roli chromu i ryzyka jakie sie wiaze ze stosowaniem preparatow zawierajacych jego zwiazki.
"Czesto wyrazenei na lamach wielu czasopism watpliwosci oraz niekonczace sie dyskusje w internecie na temat celowosci przyjmowanai roznych suplementow, swiadcza, ze problem ten zasluguje na szczegolowe wyjasnienie, oparte na gruntownej wiedzy. wsrod mlodych ludzi, zwlaszcza poczatkujacych sportowcow, panuje moda, a nawet falszywe przekonanie o koniecznosci stosowanai odzywek, jak rowneiz innych roznego rodzaju preparatow, wspomagajacych wysilek fizyczny oraz modelujacych sylwetke poprzez stymulowanei pracy miesni i usuniecie nadmiaru tkanki tluszczowej. spora grupe takich preparatow stanowia suplementy zawierajace roznorodne zwiazki chromu.
czym sa owe suplementy, a w szczegolnosci te, ktore reklamowane sa jako produkty wspomagajace sile i prace miesni?czy w obecnych czasach skazani jestesmy na suplementyacje? czy suplementowanie chromem jest bezpieczne i czy nie wywiera niekorzystnego wplywu na zdrowie oraz nie wywoluje skutkow ubocznych? opinie na ten temat sa czesto sprzeczne. jedni twierdza, ze suplementacja ta jest neizbedna dla zycia i zdrowia, inni postuluja, ze przy wlasciwej dieciejest w ogole niepotrzebna. temat jest na tyle rozlegly, ze warto przyblizyc podstawowe informacje na temat bilogicznej roli chromu i ocenic stopien ryzyka stosowania tego typu preparatow, aby podjac wlasciwa decyzje o zasadnosci suplementacji tego pierwiastka
Wystepowanie i bilogiczne znaczenie chromu
Chrom jest pierwiastkiem szeroko rozpowszechnionym w przyrodzie. w znacznym rozroszeniu mozna go spotkac w glebie, skalach, w powietrzu i w wodzie. wystepuje w okolo 55 mineralach, z ktorych najwazniejszy jest chrmoit. z tego mineralu chrom zostal po raz pierwzsy wyizilowany w 198r przez francuskiego chemika L.N. Vauqelina. wszystkie zwiazki chromu sa barwne, stad wywdzi sie jego nazwa, pochodzaca od greckiego slowa chroma- barwa. wystepowanie barwnych zwiazkow chromu zwiazane jest z mozliwoscia przyjmowanai roznorodnych stopni utlenienia od -2 do +6 oraz obsorpcja promieniwania elektromagnetycznego w zakresie widzialnym. najliczniejsze a zarazem najbardziej trwale, sa zwiazki chromu (III i VI). znacznie mniej jest znanych polaczen chromu na innych stopniach utlenienia, ktore to polaczenia pojawiaja sie najczesciej jako nietrwale produkty posrednie, powstajace w procesach redoks z udzialem Cr(VI) i Cr(III).
z bilogicnzego punktu widzenia chrom jest jednym z nielicznych pierwiastkow o wyraznie dualistycznym charakterze wobec organizmu czlowieka. z jednej strony nalezy on do grupy tzw. biopierwiastkow neizbednych do prawidlowego funkcjonowania organizmu, a z drugiej strony - jego zwiazki naleza do grupy najsilniejszych substancji mutagennych i kancerogennych. jego pozytywne i negatywne wlasciwosci zwiazane sa z dwoma wspomniamymi wyzej, trwalymi stopniami utlenienia. pozytywne dzialanie chromu wiazane jst glownie z III stopnuiem utlenienia.
chrom (III) jako biopierwiastek wystepuje w kwasach nukleinowych, pelni wazna role w metabolizmie bialek, lipidow a takze cholesterolu, chroni przed chorobami serca, ma istotny wplyw na prawdilowe funkcjonowanie tarczycy oraz wielu enzymow, na przyklad trypsyny
Jednak obecnie najwieksze zainteresowanie chromem (III) wynika z roli, jaka pelni on jako domniemany skladnik tzw. czynnika tolerancji glukozy (GTF- ang. Glucose Tolerance Factor). nistety, pomimo licznych badan nad GTF, rpowadzonych rownoczesnei w wiel osrodkach naukowych na swiecie, nie udalo sie dotychczas wyizolowa tego zwiazku w czystej postaci oraz okreslic jego skladu i struktury. wiadomo jednak, ze zwiazek pelniacy funkcje GTF zawiera - oprocz chromu- proste aminokwasy i peptydy, podobnie jak wyizolowany z watroby krolika, psa i krowy aktywny oligopeptyd nazywany w skrocie LMWCr (Low Molecur Weight Chromium 0 binding substance), uwazany obecnie za lepiej poznany "czynnik tolerancji glukozy i nazywany ostatnio rowneiz chromodulina. nalezy podkreslic, ze badanai prowadzone na szczurach (1955) i na ludziach (1975) wkazaly niezbicie ze Cr(III) jest istotnym czynnikiem regulujacym poziom cukru we krwi. swiadczy o tym fakt, ze wyeliminowanie z diety Cr(III) prowadzi do uposledzenia w usuwaniu glukozy z krwi.
Szkodliwosc dzialania Cr(III) na organizmy badana byla pod katem oddzialywania Cr(III) z DNA. doswiadczenia przeprowadzone na izolowanym DNA i jadrach komorkowych wykazaly mozliwosci wiazania jonow Cr z DNA, co w konsekwencji moze prowadzic do zmian genotosycznych i mutangennych. niesteyy liczne badanai mutagennosci wielu kompleksow cr z roznymi ligandami nie daly jenoznacznej odpowiedzi, dlaczego pewne kompleksy Cr sa mutagenne a inne nie. czesciowo mozna wytlumaczyc utrudnionym wnikaniem zwiazkow Cr do komorki, gdyz blona komorkowa stanowi silna bariere zabezpieczajaca przed wnikaniem polaczen Cr. dzieki selektywnosci blony komorokowej, kancerogennosc i mutagennosc zwiazkow Cr jest najprawdopodobniej zdeterminowana rodzajem, wielkoscia i rozpuszalnoscia tworzacego sie polaczenia koordynacyjnego Cr. blona omorkowa nie jest jednak bariera dla zwiazkow Cr (VI), przede wszystkim dla tetraedrycznych jonow chromianowych i dwuchromianowych, ktore mgoa latwo wnikac do wnetrza komorki poprzez kanaly siarczanowe i fosforanowe.
Obecnie nie ma zadnych watpliwosci co do kancerogennego i mutagennego dzialania zwiazkow Cr(VI), wiazanego z silnymi wlasciwoscami utleniajacymi. Udowodniono, ze efektem tych silnych wlasciwosci utleniajacych chromu sa nieodwracalne uszkodzenia materialu biologicznego, na przyklad DNA oraz bledy w inkorporacji nukleotydow podczas transkrypcji DNA. stwierdzono takze dzialanie teratogenne zwiazkow Cr(VI). dzialania te powoduja, ze u niektorych ssakow, Cr (VI) kumuluje sie zw zarodkach powodujac rozszczep podniebienia, zmieniszajace wagi ciala i inne deformacje morfologiczne.
Zarowno badania in vito jak i in vivo, dostarczyly zatem przekonyjacyh cdowodow, ze zwiazki Cr (VI) sa bardzo aktywne genotoksycznie.
Ostatnio stwierdzono, ze dzienna dawka chromu, ktora zapobiega niedoborowi tego pierwiastka wynosi od 25 do 35 ug.
Zrodla chromu:
Zrodlem chromu moga byc zboza pelnoziarniste, ziemniaki, brokuly, szpinak, kukurydza, owoce morza, suszone sliwki, rodzynki, a przede wszystkim przyprawy takie jak: czarny pieprz, kminek, majeranek,oraz drozdze piwne.
Sozywanie chromu w wyzmienoionych produktach roslinnych nie tanowi jednak zagrozenia dla zdrowia ze wzgledu na stosowanie ich w niewielkich ilosciach, podobnie jak w przyprawach uzywanych w celu poprawienia smaku. zawartosc tego pierwiastka w calodziennej racji pokarmowej z reguly pokrywa zapotrzebowanei organizmu na chrom, dlatego tez wydaje sie, ze jrola jego suplementow, podkreslana jprzez reklamy roznych ich producentow, jest czesto przeceniana.
W ostatnich latach na polskim rynku pojawilo sie jednak bardzo wiele dostepnych w roznych postaciach preparatow, zawierajacych jako glowny skladnik zwiazki Cr (III). najwiekszy zwrost zainteresowania suplementami chromu (III) przypadl na koniec lat 80., gdy weg niektorych badan pierwiastek ten mial jakoby przyspieszac spalanie tkanki tluszczowej i przyrost miesni, zwiekszajac wrazliwosc na insuline, poprawic tolerancje glukozy, a takze zwiekszac stezenie glikogenu w miesniach i stopien wykorzystania aminokwasow przez zywe organizmy. [...] "
ufff
to tyle. jak bedzie ktos chcial to mgoe napisac dalsza czesc.
aha i zrodlo to:
Chemia w Szkole nr5
Zmieniony przez - raposo w dniu 2005-10-21 16:59:05
Krzysztof Piekarz
stódentkat
