Przetrenowanie jest to stan przewlekłego zmęczenia o podostrym przebiegu, powstający podczas intensywnego treningu przy stosowaniu nieadekwatnych przerw wypoczynkowych. Początkowo
objawy przetrenowania są mało uchwytne, niezauważalne i trudne do określenia. Może to być, na przykład, pogorszenie samopoczucia bez konkretnych dolegliwości.
W przetrenowaniu przeważają najpierw objawy subiektywne, a w późniejszym okresie (jesli w porę stan ten nie zostanie zlikwidowany) dochodzą również objawy obiektywne, obniżające w sumie formę sportową ze wszystkimi konsekwencjami.
Objawy subiektywne odczuwane są w postaci silnego wyczerpania, duszności, bólów mięśni, nudności, zawrotów głowy oraz zniechęcenia i otępienia. Dłuższe intensywne wysiłki doprowadzić mogą ponadto do wystąpienia zaburzeń orientacji w czasie i w przestrzeni, przymroczenia i omamów. Uwaga ta szczególnie adresowana jest do zawodników uprawiających bieg na orientację.
Objawy obiektywne przejawiają się w obniżeniu zdolności do pracy, koordynacji i precyzji ruchów, zmniejszonej szybkości reagowania na bodźce, obfitym poceniu się, wzroście ciepłoty ciała oraz częstotliwości tętna i oddechów.
Przewlekłe zmęczenie ogólne powstaje w następstwie wielokrotnie powtarzającej się pracy, przy stosowaniu zbyt krótkich przerw odpoczynkowych. Prowadzi to do sumowania się pojedyńczych stanów zmęczenia i stopniowo do obniżenia wydolności.
W praktyce sportowej przemęczenie może nie od razu objawiać się obniżeniem wyników sportowych, szczególnie przy dużym zaangażowaniu emocjonalno-ambicjonalnym zawodnika. Sygnałem ostrzegawczym mogą być bóle głowy, zaburzenia snu, brak apetytu, chudnięcie, bóle mięśni i okolicy serca, zmiany i chwiejność usposobienia, zmniejszona lub wzmożona pobudliwość lub niechęć do pracy.
Do czynników sprzyjających występowaniu przetrenowania należą:
niedostateczne odżywianie,
brak białka,
niedobory witamin.
Do przetrenowania łatwo też prowadzi trening w stanach obniżonej wydolności, np. przy niedocenianych schorzeniach lub w okresie rekonwalescencji - nawet po pozornie błahych przeziębieniach, grypach itp.
Postępowanie w stanach przetrenowania polega przedewszystkim na obniżeniu intensywności treningu. Dużą rolę mogą tu odegrać atrakcyjne formy aktywnego wypoczynku, a poza tym stosowane pod kontrolą lekarza zabiegi w postaci sauny, kąpieli, naświetlań promieniami ultrafioletowymi (w zimie) oraz podawanie witamin C i B complex.
Zapobieganie występowaniu stanów przetrenowania polega w głównej mierze na stosowaniu adekwatnych przerw wypoczynkowych tak w treningu jak częstotliwości startów.
Odpowiednia powtarzalność dla treningów wynosi:
BCI - codziennie,
BCII - codziennie,
BCIII - co 3-4 dni,
WS - co 7-10 dni.
Powtarzalność startów:
Maraton - po 60-90 dniach,
5-10km - po 14-28 dniach,
3000m - 10-14 dniach.
Na podstawie powyższych uwag należy wnioskować, że uprawiając sport, szczególnie ten na poziomie wyczynowym należy zachować równowagę pomiędzy treningiem, odnową i odżywianiem.
To znaczy: TRENING = ODNOWA = ODŻYWIANIE
Michalqqq
Krzysztof Piekarz
pehr ling
vlad88
janu15
elwisio
