grom1234
Na polecenieprośbe Kosy wklejam tekst
mam nadzieje, że się przyda
Tekst jest długi ale BArdzo pouczajacy i ciekawy, mam nadzieje, że go ktoś przeczyta
Specjalistyczny tekst o strategii walki (kumite) w karate tradycyjnym znaleziony na stronie www.hr.kime.pl. Tekst skierowany głównie do zaawansowanych zawodników i trenerów.
Trening walki (kumite) wysoko zaawansowanych zawodników w karate tradycyjnym opiera się na bardzo ważnych aspektach, jakimi są różne strategie walki.
Dla pomyślnego rozstrzygnięcia spotkania zawodnikowi nie wystarczy być świetnie przygotowanym pod względem techniki, szybkości, czy wytrzymałości. Trenerzy KIME zaszczepiają zawodnikom w procesie szkolenia szeroki wachlarz gotowych rozwiązań strategicznych, które dają zwiększanie prawdopodobieństwa wygranej.
W trakcie szkolenia w KIME zawodnicy spotykają się ze wszystkimi opisanymi niżej sposobami walki. Moment, w którym to następuje jest uzależniony od indywidualnego poziomu umiejętności każdego z zawodników, który z kolei zależy od tempa przyswajania wiedzy i podstawowych umiejętności technicznych.
Typowe sytuacje / sposoby walki, które zdarzają się podczas zarówno walki realnej w samoobronie, jak i podczas spotkań turniejowych zostały opisane i pogrupowane w tzw. grupy timing'u - sposoby zachowania się podczas walki:
Kake-Waza - ataki bezpośrednie.
Oji-Waza - reakcje (odpowiedzi) na atak przeciwnika.
Shikake-Waza - strategie właściwe.
KAKE-WAZA
Kake-waza jest sposobem walki, który polega na ataku bezpośrednim.
Walczący nie wykonuje żadnej akcji zaczepnej ani obronnej, ani nawet nie wykonuje kombinacji technik. Jego jedynym celem jest bezpośrednie zdobycie punktu poprzez wyprowadzenie właściwego ataku na wybraną strefę ciała przeciwnika.
Należy stwierdzić, że jest to trudny sposób walki. Wykorzystywany jest jedynie przez doświadczonych zawodników, którzy potrafią rozpoznać dogodną sytuację do przeprowadzenia ataku bezpośredniego. Niezbędną składową takiej akcji jest bardzo dokładne rozpoznanie sytuacji połączone z umiejętnością przewidzenia zachowania przeciwnika.
Aby ten sposób walki przyniósł zamierzony efekt musi się on również opierać o rozpoznanie chwilowej niedyspozycji przeciwnika, czyli rozpoznanie któregoś z poziomów kyo przeciwnika.
Przykłady typowych sytuacji kake-waza zdarzających się podczas zawodów kumite:
Natychmiastowy atak tuż po komendzie sędziego su-shin rozpoczynającej walkę. Często niedoświadczeni zawodnicy nie są gotowi do walki już od pierwszej sekundy po jej rozpoczęciu. Dają się "łapać" w czasie, w którym dopiero przyjmują gardę - kamae-te.
Inną typową sytuacją jest maniera niektórych zawodników polegająca na podawaniu sobie ręki przed rozpoczęciem starcia, lecz już po komendzie su-shin rozpoczynającej walkę. Jest to typowy moment niedyspozycji, stan niegotowości do walki. Należy zwrócić uwagę na fakt iż przepisy sędziowskie wymuszają wymianę ukłonów przed rozpoczęciem walki, po wkroczeniu na planszę - i to jest właściwy moment przywitania się zawodników. Dodatkowa, opisana tutaj maniera jest tylko niedyspozycją koncentracji dającą wielką szansę przeciwnikowi.
Kolejną typową sytuacją jest moment gdy jeden z zawodników w ferworze walki Ąle rozpozna zachowanie su-shin i zrozumie, że ten przerywa walkę, gdy w rzeczywistości to nie nastąpiło. Zawodnik opuszcza gardę, a nawet odwraca się i odchodzi od swojego przeciwnika. Jest to również czas potężnego kyo, możliwy do wykorzystania przez drugiego zawodnika do przeprowadzenia akcji kake-waza.
OJI-WAZA
Grupa sposobów walki oji-waza jest nazywana metodami odpowiedzi na atak przeciwnika. Są to sposoby walki, w których najpierw wyczuwamy intencję lub identyfikujemy rozpoczętą akcję przeciwnika i natychmiast reagujemy poprzez próbę wyprzedzenia lub zablokowanie czy uniknięcie akcji przeciwnika i jej kontratakowanie.
Znajdują się tutaj pogrupowane sposoby, które dają zawodnikowi wyjście obronną ręką w sytuacjach różnego poziomu zaawansowania akcji ataku przeciwnika.
W zależności od momentu wykrycia (początkowa składowa czasu reakcji - pobudzenie receptorów) i od momentu rozpoczęcia przeciwdziałania akcji przeciwnika (końcowa składowa czasu reakcji - pobudzenie mięśni / reakcja), sposoby oji-waza zostały podzielone na dwie podgrupy: sen i go-no-sen.
SEN
Sen jest grupą wczesnego rozpoznawania i wczesnego odpowiadania na akcję przeciwnika.
W zależności od momentu wyprzedzenia / ówcześnienia naszej akcji względem zainicjowanej już akcji przeciwnika, wczesne sposoby reagowania - sen są podzielone jeszcze na dwie kolejne podgrupy: kake-no-sen i tai-no-sen.
KAKE-NO-SEN
Kake-no-sen są sposobami bardzo wczesnej reakcji na rozpoczętą akcję przez przeciwnika.
Często sposoby te są nazywane wyprzedzeniem myśli przeciwnika. W rzeczywistości tak nie jest. Reakcja kake-no-sen następuje po rozpoznaniu chęci przeprowadzenia ataku, lecz na bardzo wczesnym etapie, jeszcze przed fizycznym ruchem techniki przeciwnika. Jest to więc moment gdy:
przeciwnik już pomyślał, podjął decyzję lub jest w trakcie jej podejmowania (składowa czasu reakcji - przetwarzanie danych lub po wydaniu rozkazu z ośrodkowego układu nerwowego) i ...
przeciwnik jeszcze nie zdążył wprowadzić zamierzonej akcji w czyn (składowa czasu reakcji - przed pobudzeniem efektorów w mięśniach).
Jest tu rozpoznany poziom psychiczny kyo przeciwnika. W trakcie gdy umysł przeciwnika jest zaprzątnięty planowaniem i wydawaniem rozkazu - nie jest jednocześnie w stanie reagować na akcję zawodnika, który z nim walczy. W skutek tak rozpoznanego stanu przeciwnika zawodnik natychmiastowo, bez żadnego wahania wyprowadza własną akcję ataku bezpośrednio na obrany na ciele przeciwnika cel.
Metodę kake-no-sen można stosować bez przeszkód w procesie szkolenia zawodników dopiero po osiągnięciu bardzo wysokiego poziomu automatyzacji ruchów. Wymagane jest tu reagowanie bez jakiegokolwiek czasu poświeconego na proces myślowy, na kalkulację. Na tym etapie umiejętności muszą też być już wykluczone wszelkie złe nawyki / przyruchy, nazywane zjawiskiem synkinezji.
Metoda ta jest jedną z najtrudniejszych metod kontrolowania przebiegu walki. Zawodnik musi mieć za sobą wiele lat doświadczeń w nieustannym treningu i uczestniczeniu w zawodach kumite, aby móc w mistrzowski sposób posługiwać się metodą kake-no-sen.
TAI-NO-SEN
Metoda tai-no-sen jest nazywana wyprzedzeniem ruchu fizycznego. Przeciwnik podjął już decyzję i wydał już rozkaz do mięśni. Po otrzymaniu impulsu zstępującego od ośrodkowego układu nerwowego efektory zaczynają działać, następuje pobudzenie mięśni i zapoczątkowanie ruchu, czyli zapoczątkowanie akcji zaczepnej przez przeciwnika.
Metoda tai-no-sen jest metodą wykorzystującą czas ruchu prostego bezpośrednio po jego zapoczątkowaniu i koniecznie przed jego zakończeniem. Jest więc ona metodą póĄniejszego reagowania od metody kake-no-sen i jest stosowana jako zamiar, lub często jako następstwo nieudanego zastosowania kake-no-sen. W tym ostatnim przypadku zmiana timing'u z kake-no-sen na tai-no-sen następuje automatycznie wskutek niedokładnego rozpoznania możliwości użycia metody wcześniejszej.
Metoda tai-no-sen używa fizycznego poziomu kyo.
Istotą poprawnego zastosowania metody tai-no-sen są dwa czynniki:
właściwe rozpoznanie dogodnego momentu,
użycie techniki, która przyniesie efekt w postaci przyznanego punktu.
Co do pierwszego z podanych czynników nie ma najmniejszych wątpliwości, należy jednak omówić sprawę właściwego zastosowania efektywnej techniki. Technika użyta w reakcji tai-no-sen musi spełniać wszelkie kryteria opisane w definicji ippon (zdobycia pełnego punktu kończącego walkę) lub co najmniej musi spełniać warunki opisane dla zdobycia punktu waza-ari (połowa ippon). Dodatkowym czynnikiem określającym możliwość przyznania punktu, uznania techniki zawodnika za właściwą jest odpowiedni poziom obrony zastosowany w czasie akcji tai-no-sen.
Często zdarza się, że zawodnik rozpoznawszy możliwość użycia tai-no-sen wyprowadza swoją technikę zupełnie ignorując rozwijającą się akcję przeciwnika. Jest to dużym błędem, gdyż może to prowadzić do poważnej kontuzji.
Przeciwnik zaplanował już i zapoczątkował swoją akcję, niemal na pewno nie będzie w stanie jej skontrolować w momencie gdy atakowany zawodnik skróci dystans - ma-ai, egzekwując odpowiedĄ typu tai-no-sen. Z tego punktu widzenia zawodnik odpowiadający / broniący się przy użyciu reakcji tai-no-sen jest odpowiedzialny za bezpieczny przebieg starcia. Jest on zobowiązany zastosować właściwą zasłonę (technikę blokującą) jednocześnie z wyprowadzaną akcją kontrataku. W przeciwnym razie z dużym prawdopodobieństwem akcja przeciwnika dotrze do jego własnego ciała i nawet jeśli to nastąpi po momencie gdy technika kontrataku sięgnie już ciała przeciwnika (czyli rzeczywiście nastąpi wyprzedzenie typu tai-no-sen), to atak ten może spowodować poważną kontuzję broniącego się. Jeżeli zderzenie następuje na poziomie korpusu - chu-dan, prawdopodobnie nie będzie niosło ze sobą żadnych większych konsekwencji zdrowotnych. Sędziowie mogą nie przyznać żadnemu z zawodników punktu uznając, że akcje nie nosiły znamion zawartych w definicjach ippon lub waza-ari. Często zdarza się, że akcje nosiły takie znamiona lecz obie z nich osiągnęły swoje cele w zbyt krótkim odstępie czasu, nie możliwym do stwierdzenia z całą rzetelnością oceny która z nich była pierwsza. Mimo poprawności obu akcji zostaje ogłoszony werdykt ai-uchi, czyli akcja jednoczesna, który oznacza, że nie zostaje przyznany punkt żadnemu z walczących. Jest to ewidentny błąd w obronie, który polegał na zbytnim zaufaniu swojej akcji i nie zawierał jednoczesnego bloku, który zdecydowanie przechyliłby szalę tego starcia na stronę broniącego się reakcją tai-no-sen.
W opisanym przypadku starcie zakończyło się tylko brakiem przyznania punktu. Cięższym w konsekwencjach mogłoby okazać się starcie, w którym przeciwnik zapoczątkował akcję ataku na strefę głowy - jo-dan. W przypadku takiego zderzenia może nastąpić bardzo poważna kontuzja.
Akcje obrony wyprowadzane w formie kontrataku bez użycia techniki blokującej mają swoje odzwierciedlenie w przepisach sędziowskich ITKF. Zawodnik może zostać napomniany przez su-shin za brak wystarczającej obrony. Ostrzeżenie takie nazywa się mu-shi i może być powiązane z nałożeniem kary gdy niosło ze sobą duże niebezpieczeństwo lub występowało już wcześniej podczas tej samej rundy kumite.
Szkolenie zawodników KIME w użyciu reakcji tai-no-sen zawiera omówienie tego aspektu i naukę używania jednoczesnej akcji oburącz; jedna ręka blokuje, a druga ręka w tym czasie egzekwuje cios (np. wykonuje tsuki-waza).
GO-NO-SEN
Grupa sposobów walki go-no-sen jest wykorzystywana gdy sposoby z grupy sen zawiodły, lub gdy zawodnik był w niewystarczającej dyspozycji psychicznej i nie potrafił we właściwy sposób rozpoznać zamiaru lub akcji przeciwnika na jej wczesnym etapie. Zawodnik spóĄnił się z "upolowaniem" etapów czasu reakcji swojego przeciwnika. Ma w tej chwili do czynienia już z wyprowadzaną fizyczną akcją zaczepną lub atakiem / czasem ruchu prostego. Umiejętne rozpoznanie tego poziomu rozwinięcia akcji przeciwnika może jeszcze zakończyć się skuteczną obroną.
Grupa obron typu go-no-sen z racji swego opóĄnienia w reakcji jest nazywana póĄnymi sposobami odpowiedzi na atak przeciwnika.
Ze względu na sposób obrony przed wyprowadzanym już atakiem przeciwnika grupa ta została dodatkowo podzielona na kolejne dwie podgrupy obron: uke-waza, czyli techniki blokowania, oraz amashi-waza, czyli techniki uniku.
UKE-WAZA
Sposób uke-waza polega na połączeniu w jednej kombinacji będącej obroną - techniki blokującej - uke (zasłona przed atakiem lub jego zbicie) oraz techniki kontrataku zastosowanej w odpowiedzi, ale już po dokonaniu zasłony lub zbicia (jednoczesne zastosowanie obu tych rzeczy byłoby reakcją typu tai-no-sen). W kontrataku najczęściej stosowane są tutaj techniki ciosów pięścią - tsuki, uderzeń - uchi lub kopnięć - keri.
Aby akcja obronna niosła za sobą skutek w postaci zdobytego punktu musi być przeprowadzona w perfekcyjny sposób, powinna zawierać w sobie:
Poprzedzenie właściwym, dokładnym rozpoznaniem rodzaju ataku przeciwnika oraz zamierzonej przez niego strefy ataku.
Podjęcie decyzji o rodzaju użytej techniki blokującej i zastosowanie jej tuż przed zakończeniem techniki ataku przeciwnika, czyli przed osiągnięciem celu i przed zbudowaniem właściwego poziomu rażenia - ki-me tej techniki.
Wykonanie techniki blokującej w taki sposób aby ta wprowadziła przeciwnika w poziom kyo fizycznego, czyli dysbalansu fizycznego - przeciwnik nie może mieć komfortu do niezachwianego kontynuowania ataku kolejną techniką po rozpoznaniu, że pierwszy jego atak został zablokowany.
Akcja kontrataku musi być logicznym i nieprzerwanym następstwem akcji blokującej, musi być przeprowadzona w taki sposób, aby wykorzystać poziom fizycznego kyo przeciwnika. Daje to gwarancję na niemal stuprocentową skuteczność kontrataku.
AMASHI-WAZA
Sposób amashi-waza polega również na póĄnej obronie i zastosowaniu kontrataku. Obroną jednak nie jest technika blokująca lecz unik przed atakiem przeciwnika.
Sposób ten jest trudniejszy od uke-waza ponieważ wymaga większej precyzji i dokładniejszego timing'u. W przypadku uke-waza broniący się zawodnik posiada dodatkowy poziom przypływu informacji o stanie przeciwnika pochodzący od receptorów dotykowych. Przy amashi-waza broniący opiera się wyłącznie na bodĄcach wzrokowych.
Nazwa amashi-waza wzięła się od słówka amasu oznaczającego resztkę, końcówkę. W tym znaczeniu obrona amashi-waza wykorzystuje końcową fazę rozwijania techniki ataku przez przeciwnika, tuż przed osiągnięciem celu i tuż przed zbudowaniem poziomu ki-me. Istotne jest aby wykorzystać dokładnie ten moment, gdyż zbyt wczesne rozpoczęcie odejścia amashi-waza mogłoby spowodować, że przeciwnik zauważywszy nasze odejście byłby jeszcze w stanie zweryfikować zasięg i kierunek swojej techniki. Ideałem jest wytworzenie takiej sytuacji, w której przeciwnik cały czas wykonując technikę zachowuje komfort jej wykonania i przeświadczenie, że właśnie ta technika sięgnie zamierzonego celu. Wybitni znawcy techniki amashi-waza stosują ją w taki sposób, że w czasie odchodzenia / uniku całym ciałem odległość uderzającej pięści czy kopiącej stopy przeciwnika od celu jest utrzymywana na stałej niezmiennej kilkucentymetrowej odległości tak długo, aż skończy się zasięg tej techniki i wyczerpią się tym samym możliwości przeciwnika (skończy się ruch prosty). Takie zachowanie w walce wymaga niebywałej umiejętności oceniania dystansu, kontrolowania go oraz zachowania niewzruszonych emocji. Dodatkową korzyścią broniącego jest fakt, że przeciwnik może zorientować się w sytuacji dopiero z bardzo dużym opóĄnieniem w stosunku do rozpoczętej akcji obronnej amashi-waza. Broniący odchodząc / wycofując się wykonuje bardzo duży nacisk na nogę zakroczną budując tym samym duży potencjał energii do odbicia się z powrotem w kierunku przeciwnika z techniką kontrataku gdy ten wyczerpie już zakres swojej techniki i przed jakimkolwiek kontynuowaniem swego ataku znajdzie się na krótko w stanie wyłączenia - jest to tzw. fizyczny poziom kyo pomiędzy wykonywanymi technikami.
Aby akcja amashi-waza owocowała w postaci zdobytego punktu musi być, tak jak i uke-waza, również przeprowadzona w perfekcyjny sposób, powinna zawierać w sobie:
Poprzedzenie właściwym, dokładnym rozpoznaniem rodzaju ataku przeciwnika, zamierzonej strefy ataku oraz bardzo dokładne oszacowanie dystansu - ma-ai.
Podjęcie decyzji o sposobie uniku amashi i użycie go wraz z rozwijającą się techniką ataku przeciwnika.
Pozwolenie na rozwinięcie się techniki ataku przeciwnika, czyli na pozorne (tylko w wyobrażeniu przeciwnika) osiągnięcie celu i zbudowanie właściwego poziomu rażenia - ki-me tej techniki, która jednak nie trafia, nie dochodzi do celu. Jest wykonana w powietrze tuż przed celem.
Wyegzekwowanie techniki kontrataku. Wykorzystanie w tym celu poziomu kyo fizycznego przeciwnika pochodzącego z konieczności zmiany przez niego techniki / przejścia do kolejnej lub kontynuowania zamierzonej wcześniej kombinacji. Czas pomiędzy technikami jest jednym z bardzo krótko trwających momentów kyo fizycznego, jednak jest możliwy do wykorzystania przez wprawionego zawodnika.
SHIKAKE-WAZA
Kolejnymi sposobami walki jest duża grupa sposobów nazywana shikake-waza. W tej grupie zebrane są sposoby walki, które najpierw wprowadzają przeciwnika w poziom kyo, a dopiero wtedy używają techniki todome-waza.
Grupa sposobów walki shikake-waza jest często nazywana grupą strategii właściwych. O ile poprzednie sposoby walki były głównie oparte na reagowaniu na rozpoczętą akcję przeciwnika, to sposoby shikake-waza opierają się o własną inicjatywę zawodnika, który z góry dokładnie planuje i póĄniej kontroluje przebieg całego starcia.
Ze względu na sposób doprowadzenia przeciwnika do wymaganego poziomu kyo (wyłączenia), grupa shikake-waza podzielona jest na kolejne podgrupy: kuzushi-waza, renzoku-kogeki-waza, sasoi-waza.
KUZUSHI-WAZA
Jest to grupa działań zwana wytrąceniami z równowagi lub łamaniami balansu przeciwnika. Techniki te w podstawowy sposób bazują na wypracowaniu poziomu fizycznego kyo u przeciwnika oraz na natychmiastowym zastosowaniu techniki kończącej starcie - todome-waza. Należą do tej grupy takie akcje zaczepne jak:
podcięcia,
przechwyty,
inne wytrącenia z równowagi.
Należy pamiętać, że przepisy ITKF współzawodnictwa w konkurencji kumite nie zezwalają na zastosowanie wszystkich możliwych technik z wachlarza kuzushi-waza podczas rozgrywek turniejowych. Jest to podyktowane bezpieczeństwem zawodów.
Przykładowo jeżeli akcja ashi-barai - podcięcia (zagarnięcia) nogi nie jest połączona z egzekwowaniem techniki lub jest wykonana na strefę stawu skokowego czy kolanowego, to podlega karze punktowej, która nazywa się kin-shi (niebezpieczna technika).
Jeżeli przechwyt nie jest wykonany równocześnie z egzekwowaniem techniki todome-waza, to również podlega karze o nazwie tsukami (nieuzasadnione chwytanie).
RENZOKU-KOGEKI-WAZA
Sposoby renzoku-kogeki-waza są metodami kontynuowania ataku jednego po drugim aż do osiągnięcia celu, tzn. do uzyskania możliwości wyegzekwowania skutecznej techniki todome-waza.
Zaliczają się tutaj wszelkiego typu kombinacje technik połączone w jeden ciąg nieustającego ataku. Taki sposób walki zmusza przeciwnika do notorycznego wycofywania się lub do nieustannej obrony. Zaangażowanie przeciwnika w tak potężną konieczność obrony może przysporzyć zawodnikowi szansy na znalezienie poziomu kyo, który wystarcza na zastosowanie skutecznej techniki todome-waza.
Należy pamiętać, że z motorycznego punktu widzenia skuteczna kombinacja nie powinna zawierać więcej niż cztery techniki (kroki). Zbyt długie kombinacje doprowadzają zawodnika do utraty własnego balansu i komfortu wykonania technik, co oczywiście dawałoby szansę przeciwnikowi. Aby odzyskać timing i stabilność zawodnik powinien po wykonaniu czterech technik w kombinacji przerwać ją nawet gdy zakończyła się niepowodzeniem. Powinien przygotować kolejną akcję, kolejną strategię, najlepiej diametralnie różną od tej, która właśnie nie przyniosła pozytywnego efekty. Jest to podyktowane tym, że przeciwnik właśnie już ją poznał, a skoro za pierwszym razem nie dał się na nią nabrać, tym bardziej będzie czujny i teraz.
SASOI-WAZA
Grupa sasoi-waza zawiera w sobie sposoby prowokacji lub tzw. zaproszeń do walki. Sposoby te opierają się o najróżniejsze działania, które zmuszają / zapraszają przeciwnika do wykonania swojej akcji. Wprawiony zawodnik potrafi w mistrzowski sposób sterować sposobami sasoi-waza. Często zdarza się, że przeciwnik jest przekonany iż akcja została podjęta przez niego.
Do sposobów prowokacji sasoi-waza należą:
Notoryczne zmniejszanie dystansu, zwane "naciskaniem" dystansem do takiego momentu, w którym przeciwnik nie wytrzyma i zdecyduje się na wyprowadzenie akcji ataku. W tym momencie zawodnik ma już do wyboru cały wachlarz reakcji z dużej grupy oji-waza.
Użycie potężnego okrzyku - ki-ai, który może przeciwnika zdeprymować lub przestraszyć, rozchwiać mu poziom kontroli emocji, czyli wprowadzić go w poziom kyo psychicznego. Sytuacja ta może również wymusić na przeciwniku początek jego akcji.
Imitacja rozpoczęcia własnego ataku, czyli imitacja własnego kyo poziomu fizycznego.
Imitacja odwróconej własnej uwagi (rozkojarzenia), czyli imitacja własnego kyo poziomu psychicznego.
Artykuł pochodzi ze strony firmy KIME Centrum Szkoleń i Promocji, która realizuje program treningów emocjonalnych, który jest wypadkową ponad 12 lat doświadczeń w pracy trenerskiej i akademickiej wiedzy z zakresu psychoneuroimmunologii. W Japonii szkolenia menadżerów wykorzystują treningi sztuk walki do ekspresji osobowości oraz poznania, opanowania i ukierunkowania własnych emocji oraz rozpracowywania emocji przeciwnika.
http://www.hr.kime.pl
Prawa autorskie © Budo.pl - Swiat rozmiarow pola walki Wszystkie prawa zastrzeżone.
Opublikowane: 2005-04-07
info zaczerpnięte z Budo.pl
Pozdro
Zmieniony przez - grom1234 w dniu 2006-04-07 18:52:30
mam nadzieje, że się przyda Tekst jest długi ale BArdzo pouczajacy i ciekawy, mam nadzieje, że go ktoś przeczyta
Specjalistyczny tekst o strategii walki (kumite) w karate tradycyjnym znaleziony na stronie www.hr.kime.pl. Tekst skierowany głównie do zaawansowanych zawodników i trenerów.
Trening walki (kumite) wysoko zaawansowanych zawodników w karate tradycyjnym opiera się na bardzo ważnych aspektach, jakimi są różne strategie walki.
Dla pomyślnego rozstrzygnięcia spotkania zawodnikowi nie wystarczy być świetnie przygotowanym pod względem techniki, szybkości, czy wytrzymałości. Trenerzy KIME zaszczepiają zawodnikom w procesie szkolenia szeroki wachlarz gotowych rozwiązań strategicznych, które dają zwiększanie prawdopodobieństwa wygranej.
W trakcie szkolenia w KIME zawodnicy spotykają się ze wszystkimi opisanymi niżej sposobami walki. Moment, w którym to następuje jest uzależniony od indywidualnego poziomu umiejętności każdego z zawodników, który z kolei zależy od tempa przyswajania wiedzy i podstawowych umiejętności technicznych.
Typowe sytuacje / sposoby walki, które zdarzają się podczas zarówno walki realnej w samoobronie, jak i podczas spotkań turniejowych zostały opisane i pogrupowane w tzw. grupy timing'u - sposoby zachowania się podczas walki:
Kake-Waza - ataki bezpośrednie.
Oji-Waza - reakcje (odpowiedzi) na atak przeciwnika.
Shikake-Waza - strategie właściwe.
KAKE-WAZA
Kake-waza jest sposobem walki, który polega na ataku bezpośrednim.
Walczący nie wykonuje żadnej akcji zaczepnej ani obronnej, ani nawet nie wykonuje kombinacji technik. Jego jedynym celem jest bezpośrednie zdobycie punktu poprzez wyprowadzenie właściwego ataku na wybraną strefę ciała przeciwnika.
Należy stwierdzić, że jest to trudny sposób walki. Wykorzystywany jest jedynie przez doświadczonych zawodników, którzy potrafią rozpoznać dogodną sytuację do przeprowadzenia ataku bezpośredniego. Niezbędną składową takiej akcji jest bardzo dokładne rozpoznanie sytuacji połączone z umiejętnością przewidzenia zachowania przeciwnika.
Aby ten sposób walki przyniósł zamierzony efekt musi się on również opierać o rozpoznanie chwilowej niedyspozycji przeciwnika, czyli rozpoznanie któregoś z poziomów kyo przeciwnika.
Przykłady typowych sytuacji kake-waza zdarzających się podczas zawodów kumite:
Natychmiastowy atak tuż po komendzie sędziego su-shin rozpoczynającej walkę. Często niedoświadczeni zawodnicy nie są gotowi do walki już od pierwszej sekundy po jej rozpoczęciu. Dają się "łapać" w czasie, w którym dopiero przyjmują gardę - kamae-te.
Inną typową sytuacją jest maniera niektórych zawodników polegająca na podawaniu sobie ręki przed rozpoczęciem starcia, lecz już po komendzie su-shin rozpoczynającej walkę. Jest to typowy moment niedyspozycji, stan niegotowości do walki. Należy zwrócić uwagę na fakt iż przepisy sędziowskie wymuszają wymianę ukłonów przed rozpoczęciem walki, po wkroczeniu na planszę - i to jest właściwy moment przywitania się zawodników. Dodatkowa, opisana tutaj maniera jest tylko niedyspozycją koncentracji dającą wielką szansę przeciwnikowi.
Kolejną typową sytuacją jest moment gdy jeden z zawodników w ferworze walki Ąle rozpozna zachowanie su-shin i zrozumie, że ten przerywa walkę, gdy w rzeczywistości to nie nastąpiło. Zawodnik opuszcza gardę, a nawet odwraca się i odchodzi od swojego przeciwnika. Jest to również czas potężnego kyo, możliwy do wykorzystania przez drugiego zawodnika do przeprowadzenia akcji kake-waza.
OJI-WAZA
Grupa sposobów walki oji-waza jest nazywana metodami odpowiedzi na atak przeciwnika. Są to sposoby walki, w których najpierw wyczuwamy intencję lub identyfikujemy rozpoczętą akcję przeciwnika i natychmiast reagujemy poprzez próbę wyprzedzenia lub zablokowanie czy uniknięcie akcji przeciwnika i jej kontratakowanie.
Znajdują się tutaj pogrupowane sposoby, które dają zawodnikowi wyjście obronną ręką w sytuacjach różnego poziomu zaawansowania akcji ataku przeciwnika.
W zależności od momentu wykrycia (początkowa składowa czasu reakcji - pobudzenie receptorów) i od momentu rozpoczęcia przeciwdziałania akcji przeciwnika (końcowa składowa czasu reakcji - pobudzenie mięśni / reakcja), sposoby oji-waza zostały podzielone na dwie podgrupy: sen i go-no-sen.
SEN
Sen jest grupą wczesnego rozpoznawania i wczesnego odpowiadania na akcję przeciwnika.
W zależności od momentu wyprzedzenia / ówcześnienia naszej akcji względem zainicjowanej już akcji przeciwnika, wczesne sposoby reagowania - sen są podzielone jeszcze na dwie kolejne podgrupy: kake-no-sen i tai-no-sen.
KAKE-NO-SEN
Kake-no-sen są sposobami bardzo wczesnej reakcji na rozpoczętą akcję przez przeciwnika.
Często sposoby te są nazywane wyprzedzeniem myśli przeciwnika. W rzeczywistości tak nie jest. Reakcja kake-no-sen następuje po rozpoznaniu chęci przeprowadzenia ataku, lecz na bardzo wczesnym etapie, jeszcze przed fizycznym ruchem techniki przeciwnika. Jest to więc moment gdy:
przeciwnik już pomyślał, podjął decyzję lub jest w trakcie jej podejmowania (składowa czasu reakcji - przetwarzanie danych lub po wydaniu rozkazu z ośrodkowego układu nerwowego) i ...
przeciwnik jeszcze nie zdążył wprowadzić zamierzonej akcji w czyn (składowa czasu reakcji - przed pobudzeniem efektorów w mięśniach).
Jest tu rozpoznany poziom psychiczny kyo przeciwnika. W trakcie gdy umysł przeciwnika jest zaprzątnięty planowaniem i wydawaniem rozkazu - nie jest jednocześnie w stanie reagować na akcję zawodnika, który z nim walczy. W skutek tak rozpoznanego stanu przeciwnika zawodnik natychmiastowo, bez żadnego wahania wyprowadza własną akcję ataku bezpośrednio na obrany na ciele przeciwnika cel.
Metodę kake-no-sen można stosować bez przeszkód w procesie szkolenia zawodników dopiero po osiągnięciu bardzo wysokiego poziomu automatyzacji ruchów. Wymagane jest tu reagowanie bez jakiegokolwiek czasu poświeconego na proces myślowy, na kalkulację. Na tym etapie umiejętności muszą też być już wykluczone wszelkie złe nawyki / przyruchy, nazywane zjawiskiem synkinezji.
Metoda ta jest jedną z najtrudniejszych metod kontrolowania przebiegu walki. Zawodnik musi mieć za sobą wiele lat doświadczeń w nieustannym treningu i uczestniczeniu w zawodach kumite, aby móc w mistrzowski sposób posługiwać się metodą kake-no-sen.
TAI-NO-SEN
Metoda tai-no-sen jest nazywana wyprzedzeniem ruchu fizycznego. Przeciwnik podjął już decyzję i wydał już rozkaz do mięśni. Po otrzymaniu impulsu zstępującego od ośrodkowego układu nerwowego efektory zaczynają działać, następuje pobudzenie mięśni i zapoczątkowanie ruchu, czyli zapoczątkowanie akcji zaczepnej przez przeciwnika.
Metoda tai-no-sen jest metodą wykorzystującą czas ruchu prostego bezpośrednio po jego zapoczątkowaniu i koniecznie przed jego zakończeniem. Jest więc ona metodą póĄniejszego reagowania od metody kake-no-sen i jest stosowana jako zamiar, lub często jako następstwo nieudanego zastosowania kake-no-sen. W tym ostatnim przypadku zmiana timing'u z kake-no-sen na tai-no-sen następuje automatycznie wskutek niedokładnego rozpoznania możliwości użycia metody wcześniejszej.
Metoda tai-no-sen używa fizycznego poziomu kyo.
Istotą poprawnego zastosowania metody tai-no-sen są dwa czynniki:
właściwe rozpoznanie dogodnego momentu,
użycie techniki, która przyniesie efekt w postaci przyznanego punktu.
Co do pierwszego z podanych czynników nie ma najmniejszych wątpliwości, należy jednak omówić sprawę właściwego zastosowania efektywnej techniki. Technika użyta w reakcji tai-no-sen musi spełniać wszelkie kryteria opisane w definicji ippon (zdobycia pełnego punktu kończącego walkę) lub co najmniej musi spełniać warunki opisane dla zdobycia punktu waza-ari (połowa ippon). Dodatkowym czynnikiem określającym możliwość przyznania punktu, uznania techniki zawodnika za właściwą jest odpowiedni poziom obrony zastosowany w czasie akcji tai-no-sen.
Często zdarza się, że zawodnik rozpoznawszy możliwość użycia tai-no-sen wyprowadza swoją technikę zupełnie ignorując rozwijającą się akcję przeciwnika. Jest to dużym błędem, gdyż może to prowadzić do poważnej kontuzji.
Przeciwnik zaplanował już i zapoczątkował swoją akcję, niemal na pewno nie będzie w stanie jej skontrolować w momencie gdy atakowany zawodnik skróci dystans - ma-ai, egzekwując odpowiedĄ typu tai-no-sen. Z tego punktu widzenia zawodnik odpowiadający / broniący się przy użyciu reakcji tai-no-sen jest odpowiedzialny za bezpieczny przebieg starcia. Jest on zobowiązany zastosować właściwą zasłonę (technikę blokującą) jednocześnie z wyprowadzaną akcją kontrataku. W przeciwnym razie z dużym prawdopodobieństwem akcja przeciwnika dotrze do jego własnego ciała i nawet jeśli to nastąpi po momencie gdy technika kontrataku sięgnie już ciała przeciwnika (czyli rzeczywiście nastąpi wyprzedzenie typu tai-no-sen), to atak ten może spowodować poważną kontuzję broniącego się. Jeżeli zderzenie następuje na poziomie korpusu - chu-dan, prawdopodobnie nie będzie niosło ze sobą żadnych większych konsekwencji zdrowotnych. Sędziowie mogą nie przyznać żadnemu z zawodników punktu uznając, że akcje nie nosiły znamion zawartych w definicjach ippon lub waza-ari. Często zdarza się, że akcje nosiły takie znamiona lecz obie z nich osiągnęły swoje cele w zbyt krótkim odstępie czasu, nie możliwym do stwierdzenia z całą rzetelnością oceny która z nich była pierwsza. Mimo poprawności obu akcji zostaje ogłoszony werdykt ai-uchi, czyli akcja jednoczesna, który oznacza, że nie zostaje przyznany punkt żadnemu z walczących. Jest to ewidentny błąd w obronie, który polegał na zbytnim zaufaniu swojej akcji i nie zawierał jednoczesnego bloku, który zdecydowanie przechyliłby szalę tego starcia na stronę broniącego się reakcją tai-no-sen.
W opisanym przypadku starcie zakończyło się tylko brakiem przyznania punktu. Cięższym w konsekwencjach mogłoby okazać się starcie, w którym przeciwnik zapoczątkował akcję ataku na strefę głowy - jo-dan. W przypadku takiego zderzenia może nastąpić bardzo poważna kontuzja.
Akcje obrony wyprowadzane w formie kontrataku bez użycia techniki blokującej mają swoje odzwierciedlenie w przepisach sędziowskich ITKF. Zawodnik może zostać napomniany przez su-shin za brak wystarczającej obrony. Ostrzeżenie takie nazywa się mu-shi i może być powiązane z nałożeniem kary gdy niosło ze sobą duże niebezpieczeństwo lub występowało już wcześniej podczas tej samej rundy kumite.
Szkolenie zawodników KIME w użyciu reakcji tai-no-sen zawiera omówienie tego aspektu i naukę używania jednoczesnej akcji oburącz; jedna ręka blokuje, a druga ręka w tym czasie egzekwuje cios (np. wykonuje tsuki-waza).
GO-NO-SEN
Grupa sposobów walki go-no-sen jest wykorzystywana gdy sposoby z grupy sen zawiodły, lub gdy zawodnik był w niewystarczającej dyspozycji psychicznej i nie potrafił we właściwy sposób rozpoznać zamiaru lub akcji przeciwnika na jej wczesnym etapie. Zawodnik spóĄnił się z "upolowaniem" etapów czasu reakcji swojego przeciwnika. Ma w tej chwili do czynienia już z wyprowadzaną fizyczną akcją zaczepną lub atakiem / czasem ruchu prostego. Umiejętne rozpoznanie tego poziomu rozwinięcia akcji przeciwnika może jeszcze zakończyć się skuteczną obroną.
Grupa obron typu go-no-sen z racji swego opóĄnienia w reakcji jest nazywana póĄnymi sposobami odpowiedzi na atak przeciwnika.
Ze względu na sposób obrony przed wyprowadzanym już atakiem przeciwnika grupa ta została dodatkowo podzielona na kolejne dwie podgrupy obron: uke-waza, czyli techniki blokowania, oraz amashi-waza, czyli techniki uniku.
UKE-WAZA
Sposób uke-waza polega na połączeniu w jednej kombinacji będącej obroną - techniki blokującej - uke (zasłona przed atakiem lub jego zbicie) oraz techniki kontrataku zastosowanej w odpowiedzi, ale już po dokonaniu zasłony lub zbicia (jednoczesne zastosowanie obu tych rzeczy byłoby reakcją typu tai-no-sen). W kontrataku najczęściej stosowane są tutaj techniki ciosów pięścią - tsuki, uderzeń - uchi lub kopnięć - keri.
Aby akcja obronna niosła za sobą skutek w postaci zdobytego punktu musi być przeprowadzona w perfekcyjny sposób, powinna zawierać w sobie:
Poprzedzenie właściwym, dokładnym rozpoznaniem rodzaju ataku przeciwnika oraz zamierzonej przez niego strefy ataku.
Podjęcie decyzji o rodzaju użytej techniki blokującej i zastosowanie jej tuż przed zakończeniem techniki ataku przeciwnika, czyli przed osiągnięciem celu i przed zbudowaniem właściwego poziomu rażenia - ki-me tej techniki.
Wykonanie techniki blokującej w taki sposób aby ta wprowadziła przeciwnika w poziom kyo fizycznego, czyli dysbalansu fizycznego - przeciwnik nie może mieć komfortu do niezachwianego kontynuowania ataku kolejną techniką po rozpoznaniu, że pierwszy jego atak został zablokowany.
Akcja kontrataku musi być logicznym i nieprzerwanym następstwem akcji blokującej, musi być przeprowadzona w taki sposób, aby wykorzystać poziom fizycznego kyo przeciwnika. Daje to gwarancję na niemal stuprocentową skuteczność kontrataku.
AMASHI-WAZA
Sposób amashi-waza polega również na póĄnej obronie i zastosowaniu kontrataku. Obroną jednak nie jest technika blokująca lecz unik przed atakiem przeciwnika.
Sposób ten jest trudniejszy od uke-waza ponieważ wymaga większej precyzji i dokładniejszego timing'u. W przypadku uke-waza broniący się zawodnik posiada dodatkowy poziom przypływu informacji o stanie przeciwnika pochodzący od receptorów dotykowych. Przy amashi-waza broniący opiera się wyłącznie na bodĄcach wzrokowych.
Nazwa amashi-waza wzięła się od słówka amasu oznaczającego resztkę, końcówkę. W tym znaczeniu obrona amashi-waza wykorzystuje końcową fazę rozwijania techniki ataku przez przeciwnika, tuż przed osiągnięciem celu i tuż przed zbudowaniem poziomu ki-me. Istotne jest aby wykorzystać dokładnie ten moment, gdyż zbyt wczesne rozpoczęcie odejścia amashi-waza mogłoby spowodować, że przeciwnik zauważywszy nasze odejście byłby jeszcze w stanie zweryfikować zasięg i kierunek swojej techniki. Ideałem jest wytworzenie takiej sytuacji, w której przeciwnik cały czas wykonując technikę zachowuje komfort jej wykonania i przeświadczenie, że właśnie ta technika sięgnie zamierzonego celu. Wybitni znawcy techniki amashi-waza stosują ją w taki sposób, że w czasie odchodzenia / uniku całym ciałem odległość uderzającej pięści czy kopiącej stopy przeciwnika od celu jest utrzymywana na stałej niezmiennej kilkucentymetrowej odległości tak długo, aż skończy się zasięg tej techniki i wyczerpią się tym samym możliwości przeciwnika (skończy się ruch prosty). Takie zachowanie w walce wymaga niebywałej umiejętności oceniania dystansu, kontrolowania go oraz zachowania niewzruszonych emocji. Dodatkową korzyścią broniącego jest fakt, że przeciwnik może zorientować się w sytuacji dopiero z bardzo dużym opóĄnieniem w stosunku do rozpoczętej akcji obronnej amashi-waza. Broniący odchodząc / wycofując się wykonuje bardzo duży nacisk na nogę zakroczną budując tym samym duży potencjał energii do odbicia się z powrotem w kierunku przeciwnika z techniką kontrataku gdy ten wyczerpie już zakres swojej techniki i przed jakimkolwiek kontynuowaniem swego ataku znajdzie się na krótko w stanie wyłączenia - jest to tzw. fizyczny poziom kyo pomiędzy wykonywanymi technikami.
Aby akcja amashi-waza owocowała w postaci zdobytego punktu musi być, tak jak i uke-waza, również przeprowadzona w perfekcyjny sposób, powinna zawierać w sobie:
Poprzedzenie właściwym, dokładnym rozpoznaniem rodzaju ataku przeciwnika, zamierzonej strefy ataku oraz bardzo dokładne oszacowanie dystansu - ma-ai.
Podjęcie decyzji o sposobie uniku amashi i użycie go wraz z rozwijającą się techniką ataku przeciwnika.
Pozwolenie na rozwinięcie się techniki ataku przeciwnika, czyli na pozorne (tylko w wyobrażeniu przeciwnika) osiągnięcie celu i zbudowanie właściwego poziomu rażenia - ki-me tej techniki, która jednak nie trafia, nie dochodzi do celu. Jest wykonana w powietrze tuż przed celem.
Wyegzekwowanie techniki kontrataku. Wykorzystanie w tym celu poziomu kyo fizycznego przeciwnika pochodzącego z konieczności zmiany przez niego techniki / przejścia do kolejnej lub kontynuowania zamierzonej wcześniej kombinacji. Czas pomiędzy technikami jest jednym z bardzo krótko trwających momentów kyo fizycznego, jednak jest możliwy do wykorzystania przez wprawionego zawodnika.
SHIKAKE-WAZA
Kolejnymi sposobami walki jest duża grupa sposobów nazywana shikake-waza. W tej grupie zebrane są sposoby walki, które najpierw wprowadzają przeciwnika w poziom kyo, a dopiero wtedy używają techniki todome-waza.
Grupa sposobów walki shikake-waza jest często nazywana grupą strategii właściwych. O ile poprzednie sposoby walki były głównie oparte na reagowaniu na rozpoczętą akcję przeciwnika, to sposoby shikake-waza opierają się o własną inicjatywę zawodnika, który z góry dokładnie planuje i póĄniej kontroluje przebieg całego starcia.
Ze względu na sposób doprowadzenia przeciwnika do wymaganego poziomu kyo (wyłączenia), grupa shikake-waza podzielona jest na kolejne podgrupy: kuzushi-waza, renzoku-kogeki-waza, sasoi-waza.
KUZUSHI-WAZA
Jest to grupa działań zwana wytrąceniami z równowagi lub łamaniami balansu przeciwnika. Techniki te w podstawowy sposób bazują na wypracowaniu poziomu fizycznego kyo u przeciwnika oraz na natychmiastowym zastosowaniu techniki kończącej starcie - todome-waza. Należą do tej grupy takie akcje zaczepne jak:
podcięcia,
przechwyty,
inne wytrącenia z równowagi.
Należy pamiętać, że przepisy ITKF współzawodnictwa w konkurencji kumite nie zezwalają na zastosowanie wszystkich możliwych technik z wachlarza kuzushi-waza podczas rozgrywek turniejowych. Jest to podyktowane bezpieczeństwem zawodów.
Przykładowo jeżeli akcja ashi-barai - podcięcia (zagarnięcia) nogi nie jest połączona z egzekwowaniem techniki lub jest wykonana na strefę stawu skokowego czy kolanowego, to podlega karze punktowej, która nazywa się kin-shi (niebezpieczna technika).
Jeżeli przechwyt nie jest wykonany równocześnie z egzekwowaniem techniki todome-waza, to również podlega karze o nazwie tsukami (nieuzasadnione chwytanie).
RENZOKU-KOGEKI-WAZA
Sposoby renzoku-kogeki-waza są metodami kontynuowania ataku jednego po drugim aż do osiągnięcia celu, tzn. do uzyskania możliwości wyegzekwowania skutecznej techniki todome-waza.
Zaliczają się tutaj wszelkiego typu kombinacje technik połączone w jeden ciąg nieustającego ataku. Taki sposób walki zmusza przeciwnika do notorycznego wycofywania się lub do nieustannej obrony. Zaangażowanie przeciwnika w tak potężną konieczność obrony może przysporzyć zawodnikowi szansy na znalezienie poziomu kyo, który wystarcza na zastosowanie skutecznej techniki todome-waza.
Należy pamiętać, że z motorycznego punktu widzenia skuteczna kombinacja nie powinna zawierać więcej niż cztery techniki (kroki). Zbyt długie kombinacje doprowadzają zawodnika do utraty własnego balansu i komfortu wykonania technik, co oczywiście dawałoby szansę przeciwnikowi. Aby odzyskać timing i stabilność zawodnik powinien po wykonaniu czterech technik w kombinacji przerwać ją nawet gdy zakończyła się niepowodzeniem. Powinien przygotować kolejną akcję, kolejną strategię, najlepiej diametralnie różną od tej, która właśnie nie przyniosła pozytywnego efekty. Jest to podyktowane tym, że przeciwnik właśnie już ją poznał, a skoro za pierwszym razem nie dał się na nią nabrać, tym bardziej będzie czujny i teraz.
SASOI-WAZA
Grupa sasoi-waza zawiera w sobie sposoby prowokacji lub tzw. zaproszeń do walki. Sposoby te opierają się o najróżniejsze działania, które zmuszają / zapraszają przeciwnika do wykonania swojej akcji. Wprawiony zawodnik potrafi w mistrzowski sposób sterować sposobami sasoi-waza. Często zdarza się, że przeciwnik jest przekonany iż akcja została podjęta przez niego.
Do sposobów prowokacji sasoi-waza należą:
Notoryczne zmniejszanie dystansu, zwane "naciskaniem" dystansem do takiego momentu, w którym przeciwnik nie wytrzyma i zdecyduje się na wyprowadzenie akcji ataku. W tym momencie zawodnik ma już do wyboru cały wachlarz reakcji z dużej grupy oji-waza.
Użycie potężnego okrzyku - ki-ai, który może przeciwnika zdeprymować lub przestraszyć, rozchwiać mu poziom kontroli emocji, czyli wprowadzić go w poziom kyo psychicznego. Sytuacja ta może również wymusić na przeciwniku początek jego akcji.
Imitacja rozpoczęcia własnego ataku, czyli imitacja własnego kyo poziomu fizycznego.
Imitacja odwróconej własnej uwagi (rozkojarzenia), czyli imitacja własnego kyo poziomu psychicznego.
Artykuł pochodzi ze strony firmy KIME Centrum Szkoleń i Promocji, która realizuje program treningów emocjonalnych, który jest wypadkową ponad 12 lat doświadczeń w pracy trenerskiej i akademickiej wiedzy z zakresu psychoneuroimmunologii. W Japonii szkolenia menadżerów wykorzystują treningi sztuk walki do ekspresji osobowości oraz poznania, opanowania i ukierunkowania własnych emocji oraz rozpracowywania emocji przeciwnika.
http://www.hr.kime.pl
Prawa autorskie © Budo.pl - Swiat rozmiarow pola walki Wszystkie prawa zastrzeżone.
Opublikowane: 2005-04-07
info zaczerpnięte z Budo.pl
Pozdro
Zmieniony przez - grom1234 w dniu 2006-04-07 18:52:30
http://www.sfd.pl/temat279968 - Wejdź i przyznaj SOG'a
*** Mafia Ślązaqf ***
Krzysztof Piekarz
