Lemoo
Trening siłowy zmierza do rozwoju organizmu przez rozwój muskulatury. Świadome kierowanie treningiem wymaga pewnej znajomości mięśni, ich struktury i funkcji. Jest to obszerny dział wiedzy. Traktują o nim dzieła z zakresu anatomii, fizjologii i biomechaniki. Zachęcam więc Czytelników do zapoznania się z nimi dla uzupeł¬nienia podanych tu, z konieczności dość skąpych wia¬domości.
Ogólnie o mięśniach
Mięśnie, to tkanka „motoryczna" ciała. Ich cechą specjalną jest kurczliwość, która wywołuje ruch.
Odróżniamy trzy rodzaje mięśni: mięśnie gładkie, których czynność przebiega poza kontrolą świadomości człowieka; mięsień serca poprzecznie prążkowany, któ¬rego skurcz nie podlega naszej woli; mięśnie poprzecznie prążkowane, których skurcz jest kontrolowany naszą świadomością. Mięśnie poprzecznie prążkowane, wraz z układem kostnym i stawowo-więzadłowym, tworzą układ narządu ruchu. Nazywamy je inaczej miꜬniami szkieletowymi.
Masa mięśni szkieletowych stanowi 1/3 masy całego ciała. Intensywne ćwiczenia siłowe mogą ten stosunek znacznie zmienić. Układ ruchu liczy w przybliżeniu 330 mięśni - powierzchownych i głębokich.
Budowa mięśnia
Najdrobniejszą anatomicznie cząsteczką mięśnia jest komórka mięśniowa. Komórka jest środo¬wiskiem, w którym zachodzą wszelkie biochemicznej procesy — przemiany materii, wzrostu, rozpadu. Ma on* zdolność powiększania swej masy i rozradzania się przez podziat.
Zespół komórek mięśniowych tworzy pojedyncze włókno mięśniowe (rniocyt). Elementy kurcz¬liwe włókna mięśniowego, tzw. miofibrylle, układają się obok siebie warstwami ciemniejszymi i jaśniejszymi, co daje wrażenie poprzecznego prążkowania mięśnia. Włókno mięśniowe ma kształt wydłużony, jego wielkość waha się od 1 mm do kilkunastu centymetrów.
Pojedyncze włókna mięśniowe łączą się w tzw? pęczki pierwotne. Włókna poszczególnego pęcz¬ka pierwotnego spaja ze sobą śródmięsna, w której przebiegają naczynia krwionośne i włókna nerwowe.
Pęczki pierwotne, ułożone obok siebie i otoczone spoiną włóknistą błoną (namięsna), tworzą pojedynczy
ięsień szkieletowy.
Uproszczony obraz poprzecznego przekroju mięśnia szkieletowego może nam dać np. świeżo otwarte, Ebkrągłe, metalowe pudełko papierosów. Pojedyncze nit¬ki tytoniu, to jakby włókna mięśniowe, papieros stanowi odpowiednik pęczka pierwotnego, a całe pudełko, to mięsień z otaczającą go namięsna.
Właściwości mięśnia
Spośród fizycznych i biologicznych właściwości mięśnia interesują nas szczególnie trzy następujące: sprężystość, kurczliwość, napięcie mięśniowe stałe czyli •spoczynkowe.
Mięsień jest sprężysty, to znaczy daje się rozciągnąc a gdy siła rozciągająca przestaje działać - powraca do swej poprzedniej długości. Sprężystość jest w mięśniu j cechą zmienną. Wahania występują w zależności od wieku osobnika (w młodym wieku mięśnie są bardziej sprężyste niż w starszym) i stopnia zmęczenia mięśnia.) Ćwiczenia, stale uprawiane, podtrzymują sprężystość mięśni.
Mięśnie, póki żywe, pozostają w stanie pewnego na pięcia. Napięcie spoczynkowe mięśnia, po dobnie jak jego sprężystość, jest wielkością zmienną Na wysokość napięcia spoczynkowego wpływa wiele czynników: cechy konstytucjonalne, wiek, wydziela nie wewnętrzne, stany psychiczne. Istnieją osobnicy
0 wysokim stałym napięciu mięśniowym (hypertonicy)
i o niskim stałym napięciu mięśniowym (hypotonicy)
Ćwiczenia siłowe wpływają na zwiększenie spoczynko-
wego napięcia mięśniowego. Może ono osiągać wielkośc
obniżającą inne ważne właściwości mięśnia: jego ela
styczność i kurczliwość. Stąd też istnieje pewne optimum
spoczynkowego napięcia mięśniowego. Tego optimum
każdy kulturysta musi dla siebie oddzielnie poszukiwac
Skurcz mięśnia
Skurcz jest odpowiedzią mięśnia na podnietę, przy1] czym podnietą jest rozkaz wydany przez centralny ośro-f* dek nerwowy i doprowadzony do mięśnia przez nerw'*' ruchowy. W wyniku skurczu mięsień albo skraca swojąl długość i grubieje bez zmiany napięcia - mówimy wtedy o s kurczu dynamicznym (pracy dynamicz-" nej), albo zwiększa stan swego napięcia - i wówczas mamy do czynienia ze skurczem statyczny mj/ (pracą statyczną). Wjednym i drugim przypadku w mięśniu V następuje wzmożenie procesów przemiany materii, któ5'(] rego wynikiem jest między innymi rozrost mięśnia.i Mięsień rozrasta się nie przez zwiększenie liczby włókien, l lecz przez zwiększenie ich przekroju. Organizm kieruje.' do mięśnia pracującego więcej substancji odżywczych, J a mięsień wykorzystuje je częściowo jako budulec." Sub^jnoje odżywcze zawarte są w pokarmie. Kulturysta, , zwłaszcza wówczas, gdy chce przez trening zwiększyć J] masę mięśniową, musi się odżywiać bardzo intensywnie. *
Mięsień kurcząc się wykonuje pewną pracę, a ta r, •/. kolei sprowadza zmęczenie. Praca dynamiczna, w której' czynna faza skurczu równoważona jest bierną fazą t rozkurczu, daje mięśniowi moment odpoczynku. W skur- * czu statycznym natomiast nie ma fazy wypoczynku: i podniety działające na mięsień nakładają się jedna na l drugą. Stąd mięsień w skurczu statycznym męczy się szybciej niż w skurczach dynamicznych. Należy to brać r pod uwagę w treningu.
Siła mięśnia
Siła mięśnia zależy od sumy poprzecznych przekrojów tego włókien. Jest to tzw. przekrój fizjolo¬giczny mięśnia. Przypuszcza się, że na siłę nięśnia wpływa ponadto grubość włókien mięsnych. Ł dwóch mięśni o tym samym przekroju fizjologicznym •silniejszy będzie ten, który ma grubsze włókna. Prze ciętna siła mięśni wynosi 10 kg na 1 cm2 powierzchni (wielkość tę nazywamy bezwzględną siłą
mięśnia). Mięsień o przekroju np. 5 cm2 może udźwignąć 50 kg.
Wydajność pracy mięśnia
W mięśniu pracującym zachodzi szereg reakcji che¬micznych, w wyniku których wyzwala się pewna ilość energii. Energia ta jest częściowo zużywana na pracę mechaniczną. Ilość energii, jaką mięsień zdolny jest prze¬tworzyć" w pracę, określamy jako wydajność mięśnia. Mięsień ludzki zamienia w pracę 25-35% wytworzonej energii. Działa zatem sprawniej od maszyny parowej (10-15% energii zamienianych w pracę), ale nie tak sprawnie jak np. motor Diesla (35-40%).
Skład mięśnia i jego kształt
Mięsień szkieletowy składa się z dwóch części: brzuśca, czyli kurczliwej masy mięsnej oraz ścięgna, za pośredni¬ctwem którego łączy się z kością. Część mięśnia, która łączy się z kością, nosi nazwę przyczepu mięśniowego. Brzusiec mięśnia może mieć kształt wrzecionowaty, płaski lub pierzasty - zależy to od przebiegu włókienek mięsnych, co z kolei odpowiada funkcji, jaką mięsień spełnia w układzie ruchu
Myślę że przyda się szczególnie początkującym.
Ogólnie o mięśniach
Mięśnie, to tkanka „motoryczna" ciała. Ich cechą specjalną jest kurczliwość, która wywołuje ruch.
Odróżniamy trzy rodzaje mięśni: mięśnie gładkie, których czynność przebiega poza kontrolą świadomości człowieka; mięsień serca poprzecznie prążkowany, któ¬rego skurcz nie podlega naszej woli; mięśnie poprzecznie prążkowane, których skurcz jest kontrolowany naszą świadomością. Mięśnie poprzecznie prążkowane, wraz z układem kostnym i stawowo-więzadłowym, tworzą układ narządu ruchu. Nazywamy je inaczej miꜬniami szkieletowymi.
Masa mięśni szkieletowych stanowi 1/3 masy całego ciała. Intensywne ćwiczenia siłowe mogą ten stosunek znacznie zmienić. Układ ruchu liczy w przybliżeniu 330 mięśni - powierzchownych i głębokich.
Budowa mięśnia
Najdrobniejszą anatomicznie cząsteczką mięśnia jest komórka mięśniowa. Komórka jest środo¬wiskiem, w którym zachodzą wszelkie biochemicznej procesy — przemiany materii, wzrostu, rozpadu. Ma on* zdolność powiększania swej masy i rozradzania się przez podziat.
Zespół komórek mięśniowych tworzy pojedyncze włókno mięśniowe (rniocyt). Elementy kurcz¬liwe włókna mięśniowego, tzw. miofibrylle, układają się obok siebie warstwami ciemniejszymi i jaśniejszymi, co daje wrażenie poprzecznego prążkowania mięśnia. Włókno mięśniowe ma kształt wydłużony, jego wielkość waha się od 1 mm do kilkunastu centymetrów.
Pojedyncze włókna mięśniowe łączą się w tzw? pęczki pierwotne. Włókna poszczególnego pęcz¬ka pierwotnego spaja ze sobą śródmięsna, w której przebiegają naczynia krwionośne i włókna nerwowe.
Pęczki pierwotne, ułożone obok siebie i otoczone spoiną włóknistą błoną (namięsna), tworzą pojedynczy
ięsień szkieletowy.
Uproszczony obraz poprzecznego przekroju mięśnia szkieletowego może nam dać np. świeżo otwarte, Ebkrągłe, metalowe pudełko papierosów. Pojedyncze nit¬ki tytoniu, to jakby włókna mięśniowe, papieros stanowi odpowiednik pęczka pierwotnego, a całe pudełko, to mięsień z otaczającą go namięsna.
Właściwości mięśnia
Spośród fizycznych i biologicznych właściwości mięśnia interesują nas szczególnie trzy następujące: sprężystość, kurczliwość, napięcie mięśniowe stałe czyli •spoczynkowe.
Mięsień jest sprężysty, to znaczy daje się rozciągnąc a gdy siła rozciągająca przestaje działać - powraca do swej poprzedniej długości. Sprężystość jest w mięśniu j cechą zmienną. Wahania występują w zależności od wieku osobnika (w młodym wieku mięśnie są bardziej sprężyste niż w starszym) i stopnia zmęczenia mięśnia.) Ćwiczenia, stale uprawiane, podtrzymują sprężystość mięśni.
Mięśnie, póki żywe, pozostają w stanie pewnego na pięcia. Napięcie spoczynkowe mięśnia, po dobnie jak jego sprężystość, jest wielkością zmienną Na wysokość napięcia spoczynkowego wpływa wiele czynników: cechy konstytucjonalne, wiek, wydziela nie wewnętrzne, stany psychiczne. Istnieją osobnicy
0 wysokim stałym napięciu mięśniowym (hypertonicy)
i o niskim stałym napięciu mięśniowym (hypotonicy)
Ćwiczenia siłowe wpływają na zwiększenie spoczynko-
wego napięcia mięśniowego. Może ono osiągać wielkośc
obniżającą inne ważne właściwości mięśnia: jego ela
styczność i kurczliwość. Stąd też istnieje pewne optimum
spoczynkowego napięcia mięśniowego. Tego optimum
każdy kulturysta musi dla siebie oddzielnie poszukiwac
Skurcz mięśnia
Skurcz jest odpowiedzią mięśnia na podnietę, przy1] czym podnietą jest rozkaz wydany przez centralny ośro-f* dek nerwowy i doprowadzony do mięśnia przez nerw'*' ruchowy. W wyniku skurczu mięsień albo skraca swojąl długość i grubieje bez zmiany napięcia - mówimy wtedy o s kurczu dynamicznym (pracy dynamicz-" nej), albo zwiększa stan swego napięcia - i wówczas mamy do czynienia ze skurczem statyczny mj/ (pracą statyczną). Wjednym i drugim przypadku w mięśniu V następuje wzmożenie procesów przemiany materii, któ5'(] rego wynikiem jest między innymi rozrost mięśnia.i Mięsień rozrasta się nie przez zwiększenie liczby włókien, l lecz przez zwiększenie ich przekroju. Organizm kieruje.' do mięśnia pracującego więcej substancji odżywczych, J a mięsień wykorzystuje je częściowo jako budulec." Sub^jnoje odżywcze zawarte są w pokarmie. Kulturysta, , zwłaszcza wówczas, gdy chce przez trening zwiększyć J] masę mięśniową, musi się odżywiać bardzo intensywnie. *
Mięsień kurcząc się wykonuje pewną pracę, a ta r, •/. kolei sprowadza zmęczenie. Praca dynamiczna, w której' czynna faza skurczu równoważona jest bierną fazą t rozkurczu, daje mięśniowi moment odpoczynku. W skur- * czu statycznym natomiast nie ma fazy wypoczynku: i podniety działające na mięsień nakładają się jedna na l drugą. Stąd mięsień w skurczu statycznym męczy się szybciej niż w skurczach dynamicznych. Należy to brać r pod uwagę w treningu.
Siła mięśnia
Siła mięśnia zależy od sumy poprzecznych przekrojów tego włókien. Jest to tzw. przekrój fizjolo¬giczny mięśnia. Przypuszcza się, że na siłę nięśnia wpływa ponadto grubość włókien mięsnych. Ł dwóch mięśni o tym samym przekroju fizjologicznym •silniejszy będzie ten, który ma grubsze włókna. Prze ciętna siła mięśni wynosi 10 kg na 1 cm2 powierzchni (wielkość tę nazywamy bezwzględną siłą
mięśnia). Mięsień o przekroju np. 5 cm2 może udźwignąć 50 kg.
Wydajność pracy mięśnia
W mięśniu pracującym zachodzi szereg reakcji che¬micznych, w wyniku których wyzwala się pewna ilość energii. Energia ta jest częściowo zużywana na pracę mechaniczną. Ilość energii, jaką mięsień zdolny jest prze¬tworzyć" w pracę, określamy jako wydajność mięśnia. Mięsień ludzki zamienia w pracę 25-35% wytworzonej energii. Działa zatem sprawniej od maszyny parowej (10-15% energii zamienianych w pracę), ale nie tak sprawnie jak np. motor Diesla (35-40%).
Skład mięśnia i jego kształt
Mięsień szkieletowy składa się z dwóch części: brzuśca, czyli kurczliwej masy mięsnej oraz ścięgna, za pośredni¬ctwem którego łączy się z kością. Część mięśnia, która łączy się z kością, nosi nazwę przyczepu mięśniowego. Brzusiec mięśnia może mieć kształt wrzecionowaty, płaski lub pierzasty - zależy to od przebiegu włókienek mięsnych, co z kolei odpowiada funkcji, jaką mięsień spełnia w układzie ruchu
Myślę że przyda się szczególnie początkującym.
Ćwicz z głową!!
Krzysztof Piekarz
sakmajdik
