Na sam poczatek - CO TO SA WITAMINY??
Witaminami nazywa się szereg różnych związków które:
Są składnikami niezbędnymi w żywieniu człowieka dla normalnego przebiegu szeregu procesów zachodzących w jego tkankach.
Nie mogą być wytwarzane przez organizm i muszą być dostarczane z pożywieniem lub w razie potrzeby w postaci preparatów farmaceutycznych, w ilości od kilku do kilkunastu mikrogramów lub miligramów a tylko wyjątkowo do kilkudziesięciu miligramów.
Nie są ani źródłem energii, ani materiałem budulcowym.
PODSTAWOWE POJĘCIA DOTYCZĄCE WITAMIN
Długotrwały brak określonej witaminy lub zespołu witamin powoduje chorobę zwaną awitominozą.
Podawanie zbyt dużej ilości niektórych witamin może doprowadzić do hiperwitaminozy.
Stany częściowego niedoboru witamin w organizmie, nie powodując wyraźnych zmian chorobowych, są określone jako hipowitaminoza i z tą spotykamy się najczęściej.
Substancje, które organizm przekształca w witaminy nazwano prowitaminami.
Związki chemiczne podobne do witamin pod względem składu i budowy, mogące wchodzić w połączenia, za pośrednictwem, których witaminy spełniają swoją rolę w organizmie, ale niezdolne do wykonywania tej roli nazywa się antywitaminami.
Nazewnictwo witamin i podział tych związków.
.... NO TO JEDZIEMY
Witamina A ( Retinol,Beta karoten = Prowitamina A)
wzrost i ogólny rozwój organizmu,
tworzenie kości,
produkcja hormonów,
widzenie (także nocne),
prawidłowy rozwój i funkcjonowanie skóry,
ochrona przed nowotworami i chorobami serca (przeciwutleniacz).
Źródła
Ryby morskie, tran, wątroba wołowa, wątroba wieprzowa, węgorz, żółtko jaj, masło, oleje roślinne, szpinak, morele, sałata, jarmuż, dynia, groszek zielony,
boćwina, szczaw, marchew.
Witamina D (Kalciferol)
przemiany wapnia i fosforanów
Właściwa mineralizacja kości
Źródła
Ryby morskie, tran, węgorz, śledź, szprot, makrela, łosoś, wątroba cielęca, wątroba wieprzowa, wątroba wołowa, wątroba barania, żółtko jaja, świeże jaja,
masło, masło roślinne, sery żółte.
Witamina E (Tokoferol)
zapobieganie uszkodzeniu błon komórkowych przez procesy utleniania - tzw. przeciwutleniacz (=antyoksydant),
Ochrona przed rozwojem miażdżycy - hamuje utlenianie frakcji LDL cholesterolu (tzw. zły cholesterol).
Źródła
Soja, kiełki zbóż, oleje roślinne - słonecznikowy i sojowy, jaja świeże całe, żółtko jaja, kasze - jęczmienna i gryczana, zboża, orzechy, szparagi, tran,
masło, masło roślinne, kapusta - czerwona i włoska, jarmuż, groszek zielony, brukselka, fasola biała, groch, płatki owsiane.
Witamina K
Kompleks witamin K to: wit. K1 - Filochinon, wit. K2 - farnochinon, wit. K3 - menadion.
Regulacja procesów krzepnięcia krwi i zapobieganie krwawieniom.
utrzymywanie prawidłowej struktury kości i gojenie złamań.
Źródła
Lucerna, szpinak, kapusta, kalarepa, marchew, pomidory, groch, truskawki, ziemniaki, sery żółte, żółtka jaj kurzych, wąt
Witamina B1 (Tiamina)
Przemiany metaboliczne glukozy we krwi w związki wysokoenergetyczne,
Funkcjonowanie włókien układu nerwowego, serca i mięśni,
Produkcja krwinek czerwonych.
Źródła
Drożdże, niełuskane ziarno pszenicy, płatki owsiane, mięso wieprzowe, wątroba wieprzowa, wątroba cielęca, jaja, ziemniaki, orzechy, groch, fasola, pieczywo
pełnoziarniste.
Witamina B2 (Ryboflawina)
Produkcja związków wysokoenergetycznych,
Właściwe funkcjonowanie skóry i błon śluzowych
Źródła
Drożdże, wątroba cielęca, wątroba wieprzowa, mleko, płatki owsiane, całe ziarno pszenicy, szpinak, mięso wieprzowe, jaja, marchew, chleb biały, ser żółty,
makrela.
Witamina B5 (Kwas pantotenowy)
Metabolizm tłuszczów, węglowodanów i białek,
Synteza hormonów sterydowych i innych związków chemicznych.
Prawidłowa budowa i funkcjonowanie skóry oraz włosów
Ochrona przed infekcjami.
Źródła
Drożdże, wątroba wieprzowa, wątroba cielęca, jaja, niełuskane ziarno pszenicy, płatki owsiane, pełnoziarnisty chleb, mięso wieprzowe, mięso wołowe, chleb
biały, mleko, ziemniaki, szpinak, marchew, kapusta.
Witamina B6 (Pirydoksyna)
Synteza i regulacja ponad 60 białek w organizmie (głównie białka związane z prawidłowym funkcjonowaniem układu nerwowego)
Produkcja czerwonych i białych komórek krwi.
Źródła
Drożdże, niełuskane ziarno pszenicy, mięso wołowe, mięso wieprzowe, chleb biały, kapusta, płatki owsiane, mleko, marchew, ziemniaki, ryby.
Witamina B12 (Kobalamina)
Tworzenie czerwonych komórek krwi,
Tworzenie materiału genetycznego (synteza DNA i RNA),
Prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.
Źródła
Wątroba wołowa, wątroba wieprzowa, nerki wołowe, nerki wieprzowe, śledź, makrela, łosoś, pstrąg, mózg wieprzowy, ozór wołowy, flądra, dorsz, mózg cielęcy,
wołowina, baranina, cielęcina, żółtko jaja kurzego, sery żółte.
Witamina PP Witamina B3, (Niacyna, Kwas nikotynowy)
Procesy utleniania i redukcji w organizmie
Regulacja poziomu cukru we krwi (produkcja związków energetycznych).
Regulacja przepływu krwi w naczyniach krwionośnych.
Regulacja poziomu cholesterolu.
Źródła
Drożdże, wątroba wieprzowa, wątroba cielęca, mięso wołowe, mięso wieprzowe, niełuskane ziarno pszenicy, pełnoziarnisty chleb, marchew, chleb biały, groszek
szpinak, jabłka, kapusta, pomarańcze, ziemniaki, makrela.
Witamina C (Kwas askorbinowy)
Zmniejszanie szkodliwego działania chemicznych procesów utleniających - tzw. przeciwutleniacz
Produkcja kolagenu i podstawowych białek w całym organizmie (kości, chrząstki, ścięgna, więzadła).
Zwiększanie wydajności układu odpornościowego.
Przyspieszanie gojenia ran,
Źródła
Róża cukrowa, róża dzika, porzeczka czarna, porzeczka biała, porzeczka czerwona, agrest, grejpfrut, cytryna, pomarańcz, malina, truskawka, rabarbar, bób,
kapusta, kalafior, szczypior, pory cebula, groszek zielony, ziemniaki, pomidory, rzepa, jarmuż, kapusta czerwona, kapusta włoska, chrzan, rzodkiewka,
brukselka, brokuły.
Kwas foliowy Folacyna, Witamina B9
Regulacja różnych procesów metabolicznych w organizmie,
Tworzenie kwasów nukleinowych DNA i RNA,
Jest chemicznym przekaźnikiem w mózgu.
Zapobieganie chorobom serca i miażdżycy.
Tworzenie czerwonych komórek krwi.
Źródła
Wątroba wołowa, szpinak, nać buraków, kawon, dynia, kapusta, ziemniaki, mleko, jaja, wołowina, groszek zielony, marchew, pełnoziarnisty chleb, kasza
jęczmienna, drożdże.
Witamina H (Biotyna)
Synteza aminokwasów, białek i kwasów tłuszczowych.
Prawidłowa budowa i funkcjonowanie skóry oraz włosów,
wspomaganie funkcji tarczycy.
Źródła
Ziarno pszenicy, jaja, mleko, kurczak, śledź, wieprzowina, wołowina, banany, winogrona, pomarańcze, kalafior, groch, szpinak, cebula, sałata, buraki,
marchew, kapusta, drożdże, grzyby.
...all