Dieta niskowęglowodanowa część 1

Dieta niskowęglowodanowa część 1





Celem serii artykułów dotyczących diet niskowęglowodanowych jest zapoznanie Czytelnika z troszkę innym sposobem jedzenia. Każdy człowiek jest inny i jak powiedział ktoś mądry: 'To, co jest pożywieniem dla kogoś, może być trucizną dla kogoś innego'.

Obecnie wszędzie polecany model jedzenia gdzie królują potrawy oparte o węglowodany niestety nie jest uniwersalny, ani optymalny dla wszystkich.

Cykl artykułów dotyczących diet niskowęglowodanowych dedykuję właśnie osobom, które doświadczają różnego rodzaju problemów związanych ze spożywaniem zbyt dużej ilości węglowodanów w diecie, często zresztą nie kojarząc problemów zdrowotnych z dietą.
Postaram się pokazać, za co może być odpowiedzialny nadmiar węglowodanów oraz wskazać kierunek zmian, tak, aby celem głównym było odzyskanie (zachowanie) zdrowia jak również szczupłej sylwetki.
Nie należy jednak traktować diet niskowęglowodanowych jako złotego środka, niestety takowy nie istnieje, jest to tylko jedna z dróg, natomiast zbyt często pomijana.

W pierwszej części mojego cyklu zapoznam Czytelnika podstawowymi pojęciami, którymi będę się posługiwał, oraz naszkicuje skróconą historię diet niskowęglowodanowych, zaczynając od samego początku; wielu z Was zdziwię zapewne jak głęboko w przeszłość sięgnę.

Definicje

dieta

Słowo dieta obecnie ma dość jednoznaczne skojarzenie, przywodzące na myśl ograniczenie czegoś w jedzeniu z reguły powiązane z pewnego rodzaju dyskomfortem. Tymczasem słowo dieta wg encyklopedii Wiem (wiem.onet.pl) to:

Dieta, sposób żywienia się człowieka uwzględniający dobór jakościowy i ilościowy pokarmów, zróżnicowanie i sposób ich przyrządzania?

dieta niskowęglowodanowa

Za dietę niskowęglowodanową będę uważał, na potrzeby tego cyklu, taką dietę, w której maksymalnie 40% kalorii spożywanych w ciągu dnia pochodzić będzie z węglowodanów. Typowa obecnie powszechnie zalecana dieta może z powodzeniem być nazywana dietą wysokowęglowodanową

dieta ketogeniczna

Dietą ketogeniczną nazywamy dietę, podczas której głównym paliwem energetycznym stają się produkty przetwarzania tłuszczów, w odróżnieniu od diety większości z nas gdzie głównym składnikiem wykorzystywanym do produkcji energii jest glukoza. Z praktycznego punktu widzenia spożywanie mniej niż 100 g węglowodanów przez okres kilku dni powoduje pojawienie się stanu ketozy (zwiększonego wytwarzania ciał ketonowych ? produktu niepełnego spalania wolnych kwasów tłuszczowych przez wątrobę)

cykliczna dieta ketogeniczna

Dieta ketogeniczna, gdzie okresowo i celowo zostaje wprowadzona znaczna ilość węglowodanów nazywamy cykliczną dietą ketogeniczną. Istnieje wiele rodzajów cyklicznych diet ketogenicznych, z których kilka zostanie omówionych w kolejnym artykule mojego cyklu.

Historia diet niskowęglowodanowych

Wyobraźmy sobie, co mógł spożywać człowiek, gdy pierwszy raz pojawił się jako kompletna istota ludzka na Ziemi.

Oczywiście żywił się tym, co znalazł na ziemi, tym, co wykopał z niej, tym, co rosło na drzewach i krzewach, oraz tym, co biegało wokół niego ? zwierzętami.

Jakkolwiek nie jest obecnie możliwe wskazanie procentowego udziału substancji odżywczych (m.in. zbyt duża rozciągłość geograficzno-klimatyczna siedlisk ludzkich a co za tym idzie zróżnicowanie dostępności pokarmów) w diecie człowieka pierwotnego możemy jednak zaryzykować twierdzenia, że ilość węglowodanów nie była zbyt duża.
Owoce często obecnie zawierające duże ilości węglowodanów nie były tymi samymi owocami dostępnymi prymitywnym ludziom.
Zostały one zmienione genetycznie na zasadzie krzyżowania różnych odmian, tak, aby smakowały nam ludziom współczesnym jak najbardziej, a nasz gust jest przyzwyczajony od małego do pokarmów słodkich. Stąd taki, a nie inny kierunek modyfikacji genetycznych.

Możemy, więc zaryzykować z duża dozą prawdopodobieństwa, iż człowiek od zarania swego człowieczeństwa spożywał dietę niskowęglowodanową.

Cóż, zatem stało się, iż obecnie nie możemy naszej codziennej diety nazwać niskowęglowodanową?

Człowiek pojawił się na Ziemi około 3 000 000 lat temu (pierwsze narzędzia kamienne pojawiły się około 2 600 000 lat temu) i przez zdecydowaną większość swojego istnienia odżywiał się w sposób wskazany w poprzednim akapicie.

Rozwijające się jednak kultury ludzkie stawały się coraz bardziej liczne, co powodowało potrzebę wykarmienia coraz to większej ilości ludzi. Zaczynało brakować podstawowego pożywienie ludzkości ? zwierząt.

To zmusiło naszych przodków do poszukiwania większych zasobów żywieniowych.

W okresie około 10 000 lat temu człowiek posługiwał się już z duża wprawą ogniem. Przypadek zapewne sprawiał, że nasiona traw i zbóż poddane obróbce termicznej stawały się jadalne oraz dostarczały człowiekowi wartości odżywczych.

Wtedy również człowiek odkrył, iż dlaczego trzeba chodzić i szukać jedzenia skoro można samemu, niejako obok domu wytwarzać jedzenie ? są to początki rolnictwa, oraz początki diet wysokowęglowodanowych.
Łatwość dostępu do pożywienia przyczyniła się do szybkiego wzrostu liczebności ludzi na świecie i umożliwiła człowiekowi rozwój cywilizacji w kształcie, jakim znamy obecnie.

Jak widzimy okres, gdy człowiek spożywa duża ilość węglowodanów jest stosunkowo krótki w porównaniu do czasu istnienia człowieka na Ziemi.

Prosty rachunek pokazuje, że dieta wysokowęglowodanowa stanowi jedynie 0,33 procent czasu istnienia człowieka. Nasz genotyp kształtował się przez 99,67 procent istnienia ludzkości w oparciu o dietę niskowęglowodanową.

W oparciu o tempo zmian genetycznych naukowcy wskazali, iż człowiek współczesny posiada 99,998 procent genów ludzi sprzed epoki rolniczej.

To ma swoje odbicie we wpływie jedzenia na stan naszego zdrowia. Przejście od kultur zbieraczo-myśliwych do rolniczych wskazuje na znaczące pogorszenie się stanu zdrowia wczesnych rolników.

Szkielety ludzi pochodzące z okresu przejścia do powszechnego rolnictwa wskazują na oznaki słabego odżywiania:

ludzie ci umierali szybciej
byli niżsi
mieli znacznie więcej dziur w zębach
posiadali znaczne mniej zębów.

Z tego okresu pochodzą również pierwsze dowody o coraz bardziej popularnej otyłości.

Licząc generacje od pojawienia się otrzymujemy następujące wielkości:
150 000 generacji ludzi bazujących swoją dietę w oparciu o mięso
25 000 generacji ludzi stosujących zaawansowane techniki polowań na zwierzęta
400-500 generacji ludzi wykorzystujących rolnictwo jako podstawę wyżywienia
10 generacji ludzi od czasu rewolucji przemysłowej pozwalającej na wytwarzanie wysokoprzetworzonych produktów żywnościowych.

W związku z tym, iż genetycy przyjmują, iż do powstania minimalnych widzialnych zmian potrzeba około 2 000 generacji, widzimy, że jesteśmy ciągle w naszych genach myśliwymi, co ma przełożenie na nasz metabolizm i fizjologie.
Problemy, jakie może nieść za sobą dieta wysokowęglowodanowa.

Wśród wielu kłopotów związanych ze spożywaniem dużych ilości węglowodanów można wskazać te największe w dużej części określane jako choroby cywilizacyjne:

choroby serca
wysokie ciśnienie krwi
gromadzenie się nadmiaru tłuszczu w ciele
podwyższone ciśnienie
podniesiony poziom trójglicerydów i innych tłuszczów we krwi
podniesiony poziom cukru we krwi
cukrzyca typu drugiego
zaburzenia w równowadze hormonalnej organizmu
zaburzenia snu

W następnej części cyklu artykułów o dietach niskowęglowodanowych skupię się na różnych jej odmianach oraz zastosowaniach.


Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna z części artykułu nie może być kopiowana, bądź udostępniana w całości lub fragmentach w jakiejkolwiek formie i przy użyciu jakichkolwiek środków bez zgody i uprzedniego zawiadomienia autora.


Zmieniony przez - King_Odin w dniu 2008-05-25 09:46:04