[ART] Przyczyny nietolerancji pokarmowych

Nietolerancja pokarmu to niepożądana reakcja na żywność, która nie stymuluje działania systemu odpornościowego. Reakcja jest spowodowana niestrawnością lub nie przyswajaniem pewnych składników żywności. Inaczej nietolerancja pokarmowa oznacza stan chorobowy za który odpowiedzialne są nieimmunologiczne mechanizmy. Objawy nietolerancji mają charakter osobniczy.
Nietolerancja na pokarm lub składnik pokarmu pojawia się wówczas, gdy organizm nie może prawidłowo strawić lub wchłonąć tego składnika. O ile osoby z alergią pokarmową powinny całkowicie wyeliminować uczulający składnik ze swej diety, to osoby z nietolerancją zwykle nie mają dolegliwości po spożyciu niewielkich ilości źle tolerowanego produktu. Wyjątkiem jest nietolerancja glutenu.

Aktualna klasyfikacja niepożądanych reakcji pokarmowych, oparta o kryterium mechanizmów patogenetycznych:





Niepożądane reakcje pokarmowe dzielą się na reakcje toksyczne i nietoksyczne. Reakcje toksyczne na pokarm są związane z działaniem toksyn egzo- lub endogennych występujących w pokarmach, z substancjami toksycznymi powstającymi w procesie przetwarzania żywności, dodatkami do produktów spożywczych. Wśród reakcji nietoksycznych obserwujemy reakcje, w których pośredniczy układ immunologiczny i reakcje te nazywamy alergią pokarmową oraz reakcje bez udziału mechanizmów immunologicznych określane nietolerancją pokarmową.

Powody nietolerancji pokarmowych

Powody nietolerancji pokarmowych są bardzo różne. Powodem może różnica miedzy komponentami w żywności, wzmożona konsumpcja danego pokarmu wszystko jedna jakiego. Również nadmierna ilość jakiegoś pokarmu spożywanego przez matkę może spowodować uczulenie niemowlęcia. Powodem może być spadek np. z wiekiem ilości lub brak konkretnego enzymu, czynniki genetyczne, stres czy choroba, osłabiony system odpornościowy, zanieczyszczenie środowiska, brak odpowiednich składników odżywczych itp.
Ilość pokarmu niezbędna do wywołania objawów jest znacznie większa nież w przypadku alergii pokarmowej, Również czas wystąpienia objawów jest znacznie dłuższy (objawy mogą wystąpić po kilku godzinach do 48h po posiłku a czasami nawet później).

Główne objawy:

Biegunki, migrena, zmęczenie, depresja, niepokój, nadmierna ruchliwość (dzieci), nawracające owrzodzenia jamy ustnej, bóle mięśni, stawów, wymioty, nudności, wrzody żołądka, dwunastnicy, zespół jelita drażliwego, zaparcia wzdęcia, Choroba Cohna, obrzętki.

Przykłady nietolerancji pokarmowych:

- nietolerancja węglowodanów

1) Nietolerancja laktozy - związana najczęściej z niedoborem laktazy, enzymu trawiącego
laktozę. Często obserwuje się przejściową nietolerancje laktozy po ostrych biegunkach. Rzadziej występują postacie wrodzone które trwają przez całe życie.
Objawy nietolerancji węglowodanów (poza biegunką) to wymioty, wzdęcia i bóle brzucha, przelewania, uczucie pełności, zagazowania, upośledzenie wzrostu, awersja do węglowodanów.
2) Nietolerancja fruktozy - (znana również jako zespół złego wchłaniania fruktozy) i HFI (wrodzona nietolerancja fruktozy, zwana też fruktozemią) są schorzeniami metabolicznymi o bardzo odmiennym podłożu, jednak oba wpływają na spadek tolerancji organizmu względem fruktozy. Postacią znacznie częściej występującej nietolerancji fruktozy jest ta, o podłożu zbliżonym do nietolerancji laktozy. W tym przypadku, spożyty cukier owocowy nie zostaje wchłonięty z treści pokarmowej w jelicie cienkim. Wchłanianie to, winno zachodzić z udziałem specyficznego białka transportującego, które u chorego nie występuje lub zostało inaktywowane. W wyniku powyższego, niestrawiona fruktoza trafia do jelita grubego. W jelicie grubym fruktoza niezwłocznie ulega fermentacji za sprawą bakterii jelitowych (mikroflora jelitowa) do kwasów i gazów - w głównej mierze do wodoru i dwutlenku węgla. Te dwa gazy są główną przyczyną objawów takich jak, wzdęcia, nabrzmiałość i bóle brzucha. Często występuje również biegunka. Nietolerancja fruktozy może być dziedziczona, ale istnieją również inne czynniki wpływające na jej powstawanie. Wśród ludzi cierpiących z powodu problemów z trawieniem cukrów prostych, takich jak cukier owocowy, 1 osoba na 3 cierpi z powodu nietolerancji fruktozy.
Wrodzona nietolerancja fruktozy (ang. Hereditary fructose intolerance) jest dziedziczonym upośledzeniem, w wyniku którego organizm nie produkuje substancji chemicznej potrzebnej do metabolizowania fruktozy w wątrobie. Podobnie jak osoby zdrowe, chorzy wchłaniają cukier owocowy z treści pokarmowej w jelicie cienkim. Jednak w wątrobie brakuje enzymu aldolazy fruktozo 1 - fosforanowej, której obecność warunkuje dalsze trawienie fruktozy.

- nietolerancja dodatków do żywności - tj. wspomagacze smaku lub konserwanty. Symptomy są bardzo odmienne u indywidualnych osób i często niemożliwym jest wskazanie który z komponentów żywnosci wywołał reakcję.

- nietolerancja glutenu - Celiakia (nazywana także nietolerancją glutenu, glutenozależną chorobą trzewną lub biegunką celiakalną) to stan, w którym występuje chroniczna reakcja na określone białka powszechnie nazywane glutenami, występującymi w ziarnie niektórych zbóż. Objawia się poprzez zanik kosmków jelita cienkiego i w rezultacie powoduje złe wchłanianie składników odżywczych. Nietolerancja glutenu jest w dużym stopniu przekazywana genetycznie.

Obecnie, nie ma możliwości skutecznego leczenia nietolerancji żywności. Po rozpoznaniu, najlepszym rozwiązaniem jest unikanie produktów, które mogą spowodować powikłania. W niektórych krajach dostępne są preparaty enzymatyczne zawierające laktazę, podawane w celu łagodzenia skutków nietolerancji laktozy.


Źródło: notatki

Zmieniony przez - domer w dniu 2010-03-20 09:25:35