Komosa ryżowa - dlaczego warto ją jeść ? + przepisy

Chciałam Was zachęcić tym postem do spróbowania komosy ryżowej (jeżeli jeszcze tego nie zrobiliście), a jeżeli juz jedliście, to może sie zainspirujecie żeby spróbować ją na inne sposoby.

Komosa ryżowa należy do „superfoods” – pokarmów o niezwykłych właściwościach odżywczych, a jej ziarna znane są od tysiącleci. Zawierają ok. 20 proc. pełnowartościowego białka, błonnik, antyoksydanty, witaminy i sole mineralne. Komosa ryżowa wzmacnia odporność i korzystnie wpływa na pracę organizmu, a przy tym jest smaczna.

Komosa ryżowa (Chenopodium quinoa) to uprawiana od 5 tys. lat w Ameryce Południowej roślina jednoroczna, uważana na tym kontynencie za „cudowną”. Jest tzw. pseudozbożem; należy do tej samej rodziny co buraki czy szpinak.

Dla Inków i Azteków komosa ryżowa stanowiła podstawowy pokarm. Jako jedna z nielicznych roślin była w stanie przetrwać wysokości przekraczające 3000 m n.p.m. – czyli intensywne słońce, bardzo niską temperaturę oraz brak wody. Quinoa wykazuje odporność na zmiany klimatyczne. Jest blisko spokrewniona z amarantusem i występującą pospolicie w Polsce komosą białą (Chenopodium album). Kwitnie na różowo, a jej owocami są drobne orzeszki. Nasiona na powierzchni mają głębokie, kanciaste dołki.


Złote ziarno
Organizacja Narodów Zjednoczonych ogłosiła rok 2013 Międzynarodowym Rokiem Quinoi. Nieprzypadkowo. Ziarno tej rośliny, zwane także „ryżem peruwiańskim”, „złotym ziarnem Inków” czy „matką wszystkich ziaren” (tak nazywali ją Inkowie), jest bardzo bogate w pełnowartościowe białko – zawiera go prawie 20 proc. W komosie znajdują się wszystkie niezbędne człowiekowi aminokwasy, co w pokarmach roślinnych jest niezwykle wyjątkowe – m.in. uczestniczącą w syntezie białka histydynę, budującą chrząstki lizynę, stymulującą u dzieci hormon wzrostu i wzmacniającą odporność u dorosłych argininę, a także metioninę, która chroni komórki wątroby i wspomaga eliminację tkanki tłuszczowej.

Dla matek, astronautów i niemowląt
Skład komosy ryżowej sprawia, że roślina ta może z powodzeniem zastąpić mięso. Poleca się ją szczególnie wegetarianom i weganom. W komosie ryżowej znajdziemy wiele cennych witamin i pierwiastków – C, E, D, z grupy B, żelazo (quinoa zawiera go dwukrotnie więcej od innych zbóż), miedź, wapń, potas, magnez, cynk, mangan, fosfor, a także regulujący pracę przewodu pokarmowego błonnik. W komosie ryżowej obecne są silne przeciwutleniacze, które chronią przed rozwojem groźnych chorób, w tym nowotworów, a także niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. Quinoa nie zawiera glutenu, mogą ją zatem spożywać osoby cierpiące na celiakię. Ma niski indeks glikemiczny.

Wysokie walory odżywcze komosy ryżowej sprawiły, że znalazła ona zastosowanie w programach kosmicznych NASA. Badania potwierdziły, że regularne spożywanie komosy ryżowej chroni przed cukrzycą i redukuje ryzyko zachorowania na schorzenia układu wieńcowego. Komosa ryżowa wzmacnia cały organizm (szczególnie nerki) i świetnie radzi sobie z bólami migrenowymi. Ponieważ quinoa wspomaga wytwarzanie pokarmu, poleca się ją zwłaszcza karmiącym matkom. Ten lekkostrawny pokarm można podawać też niemowlętom.

Smak i zdrowie na talerzu
Co istotne, w ziarnach komosy ryżowej obecne są saponiny – związki chemiczne, które są jednocześnie naturalnym środkiem ochronnym rośliny. Dzięki nim w uprawie komosy nie trzeba stosować pestycydów ani innych chemikaliów.

Komosa ryżowa wymiata z organizmu to, co zbędne. Jest przy tym smaczna. Kupimy ją w sklepach ze zdrową żywnością (również przez internet). Dostępna jest także w formie płatków, makaronu czy mąki. Kosztuje ok. 30 zł za kilogram.

W czasie gotowania ziarna komosy pęcznieją i robią się przezroczyste. Quinoa z powodzeniem zastąpi ryż, kaszę, ziemniaki. Można ją ugotować według przepisu: szklankę ziaren wsypać na sito i dokładnie opłukać, a następnie wrzucić do 500 ml gotującej się wody. Gotować pod przykryciem, na małym ogniu, przez ok. 15 minut. Po zdjęciu z ognia odstawić jeszcze na kwadrans. Komosę można gotować z dodatkiem świeżych ziół. Quinoa może być dodatkiem do sałatek, zapiekanek, zup, risotto. Smaczna jest podprażona, współgra z wieloma składnikami. Można ją jeść na ciepło i na zimno.


ONZ chwali komosę
Sekretarz generalny ONZ Ban Ki-moon o komosie ryżowej: „Mam nadzieję, że obchody Międzynarodowego Roku Komosy Ryżowej zwiększą świadomość ludzi na temat korzyści płynących z uprawy komosy ryżowej i jej znaczenia dla zapewnienia bezpieczeństwa żywieniowego na świecie.

To zboże posiada dwie wspaniałe właściwości. Po pierwsze, zawiera wiele składników odżywczych. Jest rośliną bezglutenową, w jej skład wchodzą wszystkie potrzebne człowiekowi oleje i aminokwasy; jest ona także źródłem wapnia, żelaza i białka. Po drugie, komosa ryżowa potrafi przystosować się niemal do każdych warunków klimatycznych. Nawet takich, gdzie wilgotność gleby jest niska. Ta cecha jest szczególnie ważna w świecie, w którym klimat stale się ociepla, a pustynnienie i degradacja gleby stają się coraz bardziej palącymi wyzwaniami. Ze względu na łatwość adaptacji komosy ryżowej do trudnych warunków klimatycznych, roślina ta jest pożądana przez rolników we wszystkich regionach świata”.

Ewa Podsiadły-Natorska/ese/fitness.wp.p